Ballads

These popular verses or songs, printed on a single sheet of paper, were traditionally sold at fairs and markets or peddled on street corners as small, cheap pamphlets providing local and international news and entertainment for the poor. The following is a selection from thousands of ballads held in the collection, dealing with themes like love, courtship, marriage, fashion, adultery, seduction, murder and infanticide.

Balchder y merched a'u Crinolines am danynt: Ton - Robin yn swil; Ymddiddan rhwng mab a merch o Lan Taf. s.l.: s.n., n.d. WG35.2.5505

Cadwaladr, Jenny Jones ac Edward Morgan, Llangollen yn Gymraeg ac yn Saesonaeg: Cenir ar y mesur 'Cadair Idris'; Yr amddifad, (18??). Special Collections: Salisbury,   WG35.2.5239.

Can ddiddan sef breuddwyd llangc ieuanc; Cerdd merch y tafarnwr yn enwi ei chariadau. (Llanrwst, n.d.). Special Collections: Salisbury, Bound ballads, WG35.2.5296.

Can newydd ar ddull y ffasiynau yng nghyd ar modd y mae y tylodion ai hymgais y ddilyn ar ol y mawrion yn eu gwisgiadau coeg falchiaidd: Ar don "Robin yn Swil"; Can yr aderyn pur. s.l.: s.n., n.d. WG35.2.5598

Can newydd yn gosod allan y modd dychrynllyd a darfu i Mary Fenton lofruddio plentyn ei merch: ar nos ei enedigaeth, sef yr 22 o Chwefror diweddaf; yn mhlwyf St. Michael, Swydd Lancaster, a'r diwedd truenus ddaeth iddi ei hunan, trwy foddi yn yr afon yr un noswaith. s.l.: s.n., 18 -? WG35.2.6413(Sal)(1)

Can newydd, yn rhoddi hanes Benj. Walters o Berin Hall, Bradford, Swydd Caerefrog, (Yorkshire) : yr hwn a laddodd ei dad, ei chwaer, a'i phlentyn dau fis oed, trwy eu curo â Bar haiarn, ac a amcanodd fwrddro ei fam yn yr un modd, ac a wnaeth ddiwedd o'i hun mewn modd truenus; ar y don Fechan, (Merthyr, 18 -?). Special Collections: Salisbury, WG35.2.3571.

Can newydd yn rhoddi hanes y modd y darfu Mary Perkins lofruddio plentyn ei merch ar nos ei enedigaeth, yn mhlwyf Barton, swydd Stafford, yn nghyd a'r diwedd truenus a ddaeth iddi, trwy foddi ei hun yn yr yr afon. s.l.: s.n., n.d. WG35.2.5992

Can serch, o ymddyddan rhwng mab a merch : Tôn "Lili Lon", (18??). Special Collections: Salisbury   WG35.2.5573.

Can yn rhoddi hanes y ffasiwn bresenol ag sydd gan y merched ieuainc, pa rai sydd yn addurno eu pennau trwy wisgo y chignon a'r oyster-shell bonnets...: Tôn - "Robin yn Swil". Aberteifi: Agraffwyd gan J.R. James, Swyddfa'r "Herald", n.d. WG35.2.575

Can ynghylch pedair merched y Drindod, trugaredd, gwirionedd, cyfiawnder, a heddwch…, (Mwythig, 1750). Special Collection: Salisbury, Ballad WG35.1.175.

Cwyn Sion Morys Griffith, y Cardi, o herwydd iddo briodi gwraig annhrefnus : ar y mesur "Robin yn swil", (c. 188?). Special Collections: Salisbury, WG16.11.L.

Dienyddiad Mary Ashford yn Exeter, Mai y 3ydd, 1866, am wenwyno ei gwr: ei chyfaddediad ei hun, [gan] Hoelionydd Pontseny. Hoelionydd Pontseny. s.l.: s.n., ca.1866? WG35.2.4778

Drosodd i fur yr ardd = Over the garden wall, (1890?). Special Collections: Salisbury, WG16.11.L.

Edwards, Thomas, Can mewn dull o gynghor i feibion a merched, rhag anlladrwydd : Ar y dôn a elwir "Dydd Lun boreu", gan Twm o'r Nant; Amgylchiadau'r nos, Mesur, - "Ar hyd y nos", [gan] Ioan Glan Alaw, (Caerfyrddin, 18??). Special Collections: Salisbury, WG35.2.1669.

Evans, Evan (Ieuan Glan Geirionydd), Hen Forgan a'i wraig, neu ymgomiad deuluaidd rhwng Morgan a Sian yn nghylch amgylchiadau cartrefol, (Caernarfon, 1860-1870?). Special Collections: Salisbury, WG16.11.L.

Evans, John. Can alarus am lofruddiaeth dybiedig Ruth Jones: yr hon a gafwyd ar brydnawn Sabboth, Awst 10, mewn llyn o ddwfr, gerllaw Blaencwm, yn Mhlwyf Cilrhedyn, sir Gaerfyrddin; a phob arwyddion ei bod wedi ei llofruddio. Caerfyrddin: J. T. Jones, pr. between 1840 and 1852. WG35.2.1501

Eyre, Wyndham, The maid of Monnow, [by] Wyndham Eyre, ([1843). Special Collections: Salisbury, Folio WG35.2.9034.

Ffasiynau merched yr oes hon: Ar y don - "Mentrwch Gwen". s.l.: s.n., n.d. WG35.2.6001

Y ferch o'r Scer = The maid of Scer, (Aberdare, between 1858 and 1882). Special Collections: Salisbury, WG35.2.157.

Gateman, Can o glod i Richard Protheroe, Cefncoedycymer, [gan] Gateman; Breuddwyd mab ieuangc wrth ymweled a'i gariad. Special Collections: Salisbury, WG35.2.6642.

Harris, Thomas. Can alarus: yn rhoddi hanes am ferch yr hon a laddodd bedwar plentyn, trwy gyttundeb ei Mam, sef Anna Johnson, a Martha Johnson, pa rai a gafodd ddioddef, 18 o Awst, 1818, yn 26 Mlwydd Oed, er rhybudd i bawb, yn Nhref Caerloyw; cenir ar Fryniau yr Iwerddon. Merthyr: Williams, pr. 1818? WG35.2.3867(Sal)

Harris, Thomas, Can newydd, yn gosod allan y modd dychrynllyd y lladdodd Mary Wilson ddau o'i llys-blant, ac yna a'u llosgodd yn ulw mewn Ffwrn o dân , yn mis Mehefin, 1829... : Cenir ar y dôn a elwir "Bryniau yr Iwerddon", (Llanrwst, 1830?). Special Collections: Salisbury, WG35.2.2863.

Yr hen-ddyn, sef ymgom rhwng tad a'i ferch o berthynas iddi briodi yr hen-ddyn, ar gyfrif ei feddianau; Can mwyalchen y goedwig, (Ystalyfera, 188-?). Special Collections: Salisbury, WG16.11.L.

Hopkin, William, Y Ferch o Cefn Ydfa, gan William Hopkin, bardd o Langynwyd, Sir Forganwg : bu farw yn 1741, yn 40 mwlydd oed. Bedyddiwyd ef yn 1700; Bugeilio'r gwenith gwyn = The maid of Cefn Ydfa, by William Hopkin, bard of Langynwyd, Glamorganshire. He died in 1741, in the 40th year of his age. He was baptised in 1700; Watching the blooming wheat, (Aberdare, between 1864 and 1908).  Special Collections: Salisbury, WG35.2.102.

Humphreys, Thomas, Annerch y mab i'r ferch gyfarfu ar y rhiw, [gan] Thomas Humphreys, Penlon Esger; Ateb y ferch, [gan] David Evans, Maesllan; Ymddyddan rhwng Bardd a'r Gwcw, [gan] Daniel Jones, (Llandyssul, 1905). Special Collections: Salisbury, WG35.3.2635.

James, John, Can newydd, yn gosod allan garwriaeth Billy Williams, a Hannah Johnson, o Lanhafren, (Llanrwst, 18 -?). Special Collections: Salisbury, WG35.2.2203.

Jenkins, Edward, Llam y cariadau; (Lovers' leap)...the words by Edward Jenkins, the music by R.S. Hughes. (19??).                 Special Collections: Salisbury, WG35.3.4554.

Jones, David. Can newydd, sef, fflangell i falchder: oherwydd fod y merched ieuenc yn gwisgo cylchau oddifewn i'w eu peisiau, er lledanu eu hunain, a thrwy hyny, wneuthur eu hunain yn rhagorach nag oedd eu Creawdur wedi eu gwneuthur. s.l.: s.n., n.d. WG35.2.5142

Jones, David. Can newydd, yn dangos balchder y merched, gyda eu crinolines: Ton - "Shy Robin"; Can newydd sef ymddyddan rhwng mab a merch o Lan Taf. s.l.: s.n. | n.d. WG35.2.5513

Jones, David. Can newydd yn rhoddi hanes y diwedd truenus a ddaeth i Mary Griffiths, merch o'i genedigaeth o Sir Benfro. s.l.: s.n., 1858? WG35.2.7397

Jones, David, Can newydd yn rhoddi hanes y modd y darfu Jane Fisher lofruddio plentyn ei merch ar nos ei enedigaeth, yn mhlwyf Westbury, Swydd yr Amwythyg, ynyhyd a'r diwedd truenus a ddaeth iddi hi, trwy foddi ei hun yn yr afon, Llanybydder, (Caerfyrddin, 18 -?). Special Collections – Salisbury, WG35.2.1557.

Jones, John, Briodas Siencyn Morgan : Ar y dôn - "Drops of Brandy", [gan] J. Jones, Glan y Gors, (n.d.). Special Collections: Salisbury, Ballad WG35.2.5992.

Jones, William Ellis, Nos Sadwrn, can y gweithiwr: ton - "Difyrwch Gwyr Caernarfon", (Caernarfon, 1837). Special Collections: Salisbury, WG35.2.2079.

Llofruddiaeth ofnadwy Caerdydd, boreu y Sul cyntaf o'r flwyddyn 1888...; The terrible murder at Cardiff, on Sunday, Jan 1st., 1888...(n.d.). Special Collections: Salisbury WG35.2.4630.

The lovers parting: Tune - Jeannette and Jeannot; Welchman's leek, or St. David's Day. (18??). Special Collections: Salisbury, WG35.2.9015.

Morganwg, Iolo, Y ferch o Cefn Ydfa: Ton - "Bugeilior Gwenith Gwyn"; The power of love, [gan] Iolo Morganwg, (Cowbridge, 18??). Special Collections: Salisbury, WG35.2.1209.

Newspaper cutting concerning highway robbery in London committed by two women, pasted in: Annibyniaeth: sef, Sylwadau ar ba beth ydyw annibyniaeth, rhagoroldeb y trefniant Annibynol, y niwaid o gamarfer Annibyniaeth, yr Undeb Cynulleidfaol, &c William Williams Caledfryn, 1801-1869. Caernarfon: Argraffwyd gan James Rees, 1842. WG37(1842)

Parry, Richard, Hanes yr ofer-ferch: sef, cyffes y WANN HYSWI yn bedair rhan. Y rhan gyntaf, Hanes ei mebyd hi. Yr ail rhan, Ei hanes yn ei hieuengctyd. Y drydedd ran, ei hanes yn oedran gwraig. Y bedwaredd ran, Ei hanes yn ei henaint, (1770). Special Collections: Salisbury, Ballad WG35.1.663.

The ship that never returned; Y llong na ddychwelodd yn ol; The Maid of Aberdare (a song in irregular verse). (n.d.). Special Collections, Salisbury, WG35.3.4611.

Sgubell, Ianto’r. Can y shinons, (chignons,) sef, mwdwlau gwallt y merched: Tôn 'Wait for the waggon', neu 'Hogen Goch'. s.l.: s.n., n.d. WG35.2.6006

Suckling, Sir John, A ballad upon a wedding (ed.), Eric William Ravilious, [1648], (Berkshire, 1927). Special Collections: Cardiff Rare Books Collection: Private Presses, Octavos, Golden Cockerel Press, PR3718.B2.

Talhaiarn, Robin yn 'swil, gan Talhaiarn; Shy Robin, translated by a lady, (18??). Special Collections: Salisbury, WG35.2.6017.

Talhaiarn, Somebody's waiting for me; Rhywun sy'n aros i fi; Hywel a Gweno, Ton - "Y Gwenith Gwyn", [gan] Talhaiarn, (18??). Special Collections: Salisbury, WG35.2.7031.

Thomas, James. Can newydd er coffadwriaeth am ferch i ffarmwr enwog o King's Court plwyf Headland yn swydd Gaerwrangon: yr hon a gafodd ei dwyn i fynu dan ofal ei rhieni tirion heb na chosp na cherydd oblegid mai hi oedd yr ieuenga ond ar ddeg o blant. Caerfyrddin: J.T. Jones, arg. between 1840 and 1852. WG35.2.1443

'Tis hard to part man and wife: Far away, (18??). Special Collections: Salisbury, WG35.2.9062.

'Tis hard to part man and wife: The Boston burglar, (18??). Special Collections: Salisbury, WG35.2.9061.

Williams, Richard (Dic Dywyll), Can newydd, yn rhoddi hanes am Jane Francis: yr hon a ddihenyddiwyd yn Nhref Reading, Berkshire, ar ddydd Sadwrn, Mawrth y pedwerydd, am lofruddio dau o blant ei merch, sef Ann Francis, ar nos Wener y 10fed o fis Chwefror diweddaf; cenir ar "Bryniau'r Iwerddon". Abertawy: E. Griffiths, pr. 18- ? WG35.2.412

Wyres fach Ned Puw; Little Ellen Pugh; Paham mai Dei mor hir yn d'od; Oh! Why is Dai so very late?, (18??). Special Collections: Salisbury, WG35.2.6898.

Digital resource: John Johnson ephemera, 18th-20th century

This resource provides access to thousands of items selected from the John Johnson Collection of Printed Ephemera, offering unique insights into the changing nature of everyday life in Britain in the eighteenth, nineteenth and early twentieth centuries. Categories include: Nineteenth-Century Entertainment, the Booktrade, Popular Prints, Crimes, Murders and Executions, and Advertising.

The resource is especially useful for the study of women and crime, having the capacity to browse by the name of the victim, name of the criminal, and nature of the crime, thus allowing the isolation of female victims or perpetrators.