Nod Uned Firoleg Gymhwysol Cymru yw gwella canlyniadau cleifion a’r cyhoedd drwy integreiddio firoleg sylfaenol a throsiadol ag epidemioleg ac ymarfer firaol.
Lansiwyd yr uned ar 1 Ebrill 2025 ar ôl derbyn £3 miliwn o gyllid gan Ymchwil Iechyd a Gofal Cymru.

Amcanion
Nod Uned Firoleg Gymhwysol Cymru (WAVU) yw lleihau baich clefyd firaol drwy ddatblygu a gwerthuso strategaethau ymyrraeth a rheoli.
Rydyn ni’n bwriadu diwallu anghenion cleifion y dyfodol trwy ddarparu therapiwteg uwch y genhedlaeth nesaf, o frechlynnau gwell i frwydro yn erbyn clefydau heintus a chanser, i blatfformau firaol wedi’u peiriannu ar gyfer oncoleg a chymwysiadau golygu genom.
Bydd hyn yn cael ei gyflawni gan ddefnyddio arbenigedd rhyngddisgyblaethol, sy’n cynnwys firoleg sylfaenol a throsiannol, treialon clinigol, epidemioleg iechyd cyhoeddus, a gwyddoniaeth gweithredu, i gynhyrchu atebion ym maes clefyd firaol, gan arwain at ymchwil fwy effeithlon a gofal gwell i gleifion a’r cyhoedd.
Ymchwil
Ein tri maes ymchwil yw:
Feiroleg syml
- deall pa ymatebion imiwnedd sydd angen eu hysgogi i wneud brechlynnau gwrthfeirysol ac imiwnotherapïau effeithiol
- darganfod targedau newydd ar gyfer imiwnotherapiwteg gwrthfeirysol
- darganfod pa baramedrau imiwnolegol sy’n diffinio rheolaeth firaol, fel y gellir targedu triniaethau at gleifion yn briodol
Feiroleg drosiadol
- firoleg sylfaenol i lywio’r genhedlaeth nesaf o therapiwteg uwch
- datblygu therapiwteg newydd sy'n seiliedig ar feirws i drin clefydau o angen clinigol sydd heb eu diwallu
- partneriaeth i gyflwyno'r cyntaf mewn treialon clinigol dynol e.e. treial ATTEST
Epidemioleg ac ymarfer firaol
- astudio achosion a ffactorau risg
- deall profiad cleifion a chanfyddiadau’r cyhoedd
- datblygu a gwerthuso ymyriadau i optimeiddio canlyniadau
- dyluniadau astudiaethau arloesol i ateb cwestiynau am effeithiolrwydd, clinigol a chost-effeithiolrwydd
Pobl
Yr Athro Alan Parker
Pennaeth Canserau Solet, Athro Firoleg Drosi, Cyfarwyddwr Uned Firoleg Gymhwysol Cymru ac Uwch Arweinydd Ymchwil HCRW.
David Gillespie
Prif Gymrawd Ymchwil / Cyfarwyddwr Treialon Heintio, Llid ac Imiwnedd (Canolfan Treialon Ymchwil) / Cyd-gyfarwyddwr (Uned firoleg Gymhwysol Cymru)
Yr Athro Ian Humphreys
Athro Pathogenesis Feirysol a Chyd-gyfarwyddwr Arweiniol y Sefydliad Ymchwil ar Imiwnedd Systemau
Camau nesaf
Ymchwil sy’n gwneud gwahaniaeth
Mae ein hymchwil yn gwneud gwahaniaeth i fywydau pobl wrth i ni gweithio ar draws disgyblaethau er mwyn ymgodymu â phrif heriau sy’n wynebu’r gymdeithas, yr economi ac ein hamgylchedd.
Ymchwil ôl-raddedig
Mae ein graddau ymchwil yn rhoi'r rhyddid i chi i archwilio pwnc arbennig mewn dyfnder ymhlith ymchwilwyr blaenllaw.
Ein heffaith ymchwil
Mae'r astudiaethau achos hyn yn rhoi sylw i rai o'r meysydd lle rydym yn cael effaith ymchwil gadarnhaol.