Er mwyn hybu arloesedd wedi’i sbarduno gan ddata, mae angen inni gofnodi, casglu, rhannu a phrosesu llawer iawn o ddata. Fodd bynnag, mae’r data hynny yn aml yn sensitif.

Felly, wrth drin y data hyn, mae risg y caiff gwybodaeth sensitif am unigolion a sefydliadau eu datgelu heb ganiatâd, gan arwain at drallod emosiynol, niwed i enw da, datgelu cyfrinachau masnach a goblygiadau ariannol.

Mae ein gwaith ymchwil yn cynnwys canfod y risgiau y bydd systemau modern yn datgelu gwybodaeth a data heb ganiatâd, cofnodi a meintioli'r achosion hynny, a'u lliniaru gan ddefnyddio technegau priodol (megis cymylu data).

Amcanion

• Gofynion preifatrwydd penodol gan randdeiliaid (unigolion, sefydliadau sydd â chasgliadau mawr o ddata).
• Canfod achosion o dorri preifatrwydd yn y systemau presennol.
• Datblygu atebion cymdeithasol-dechnegol ymarferol at ddibenion cadw preifatrwydd heb ddiraddio ansawdd y data/apiau.
• Rhannu atebion ac argymhellion sy’n ymwneud â phreifatrwydd a’u rhoi ar waith er mwyn dylanwadu ar bolisïau ac arloesedd.
• Cydweithio’n rhyngddisgyblaethol ar agweddau dynol, cymdeithasol, cyfreithiol a busnes ar breifatrwydd.
• Rhoi cyngor ar greu a datblygu systemau sy'n breifat eu dyluniad.

Prosiectau

Prosiectau diweddar a phrosiectau sy’n dal i fynd rhagddyn nhw:

Ecosystemau Cwmwl sy’n Ymwybodol o Breifatrwydd (PACE)

Cafodd y prosiect hwn ei ariannu gan EPSRC a'i arwain gan:

• Yr Athro Omer Rana (Prif ymchwilydd)
• George Theodorakopoulos (Cyd-ymchwilydd)
• Pete Burnap (Cyd-ymchwilydd).

Yn sgîl y cynnydd yn y defnydd o wasanaethau a gaiff eu darparu a’u rheoli’n allanol (ynghylch llywodraeth, cyllid ac adloniant), sy’n aml yn cael eu lletya drwy seilwaith cyfrifiadura cwmwl, gwelir bod modd i wasanaethau electronig ar-lein gynnwys ystod gydgysylltiedig o ddarparwyr. Wrth i fwy o bobl ledled y byd symud ar-lein dros y degawd nesaf, bydd cyfleoedd a bygythiadau’n cynyddu. Ystyriwch, er enghraifft, gadwyn o siopau coffi a oedd yn cynnig gwasanaeth cysylltiad diwifr (wifi) i gwsmeriaid i ddechrau, ond sydd bellach yn gweithio ar y cyd â darparwyr canolfannau data i gynnig gwasanaethau ychwanegol i ddefnyddwyr (megis dulliau storio data ymyl, dulliau storio amlgyfrwng ac ati).

Mae’r prosiect hwn yn mynd i’r afael â gofynion o ran diogelwch a phreifatrwydd mewn amgylcheddau lle mae angen i sawl darparwr cyfrifiadura cwmwl gydweithio i gynnig gwasanaethau i ddefnyddiwr. Dim ond â rhyngwyneb y we y bydd defnyddwyr y gwasanaethau hyn yn rhyngweithio, yn hytrach nag ecosystem o wasanaethau gwasgarog,ac yn aml, byddan nhw’n anghyfarwydd â’r ecosystem o ddarparwyr sy’n rhan o gynnig gwasanaeth penodol iddyn nhw. Yn aml, ni fydd y darparwyr y tu hwnt i’r darparwr gwasanaeth cyntaf i’w gweld, sy’n golygu bod angen i’r defnyddiwr ymddiried yn y darparwr i drin a rheoli ei ddata. Mae hon yn her sylweddol ac, yn aml, mae'n atal pobl rhag defnyddio gwasanaethau ar-lein (yn enwedig ar gyfer darparwyr data sy'n newydd i’r farchnad).

Ein nod yw gwella tryloywder, sicrhau bod mod gweld trywydd archwilio o ddarparwyr a meithrin mwy o ymddiriedaeth rhwng defnyddwyr gwasanaethau a’u darparwyr. Rydyn ni’n cynnig ateb technolegol ar ffurf "cynhwysydd" meddalwedd symudol a fydd yn sicrhau y caiff yr holl achosion mynediad eu cofnodi'n ddiogel ar gadwyni bloc, lle y gellir edrych i weld a ydyn nhw’n cydymffurfio â'r caniatâd a roddwyd gan y defnyddiwr.