Ewch i’r prif gynnwys

Prosiect “NanoSat” a ariennir gan NATO

Synhwyrydd Amser Real newydd sy’n seiliedig ar Nanoronynnau ar gyfer B. anthracis ac M. twbercwlosis (NanoSat)

Prosiect aml-flwyddyn a ariennir gan Raglen Gwyddoniaeth ar gyfer Heddwch a Diogelwch NATO.

Prif nod y prosiect hwn a lansiwyd ym mis Ionawr 2021 yw datblygu datblygiad platfform synhwyrydd amser real newydd (<60 munud) sy’n seiliedig ar nanoronynnau (<60 munud) sy'n gallu canfod B.anthracis ac M.tuberculosis mewn samplau o'r byd go iawn.

Byddai cael mynediad at brawf pwynt gofal diagnostig cost-effeithiol a syml i'w ddefnyddio yn lleihau’r effaith a achosir gan amlygiad naturiol i asiant biolegol fel twbercwlosis, sy'n effeithio ar draean o boblogaeth y byd. Mae hyn hefyd yn berthnasol i amlygiad annaturiol (bioderfysgol) i asiant fel Anthrax trwy hwyluso gwrthfesurau meddygol priodol mewn modd amserol.

Nod y prosiect hwn yw datblygu synhwyrydd cost isel syml a hawdd ei ddefnyddio ac y gellir ei weithredu yn y maes, gan gwmpasu'r ddau senario a amlinellir uchod o ran haint.

Mae hyn yn arbennig o bwysig yng nghyd-destun ymosodiad biolegol pan mae ymosodwr yn debygol o daro ar amser ac mewn lle sydd wedi’i gyfrifo fydd yn tarfu fwyaf. Byddai defnyddio prawf o'r fath yn eang yn lleihau'r amser canfod ac ymateb yn sylweddol.  Gellid defnyddio system o'r fath hefyd i fapio maint yr halogiad biolegol yn dilyn ymosodiad, gyda'r bwriad o nodi ardaloedd i’w targedu ar gyfer dadheintio.

Bydd synhwyrydd cost-effeithiol ac effeithlon yn ei wneud yn fforddiadwy mewn gwledydd tlawd. Bydd modd ei ddefnyddio mewn sawl ffordd yn y byd sy'n datblygu, lle mae'r system gofal iechyd yn gweithredu o dan gyfyngiadau ariannol difrifol.

Partneriaid y prosiect

Prifysgol Caerdydd (cyfarwyddwr partner NATO)

Mae'r Rhaglen Gwyddoniaeth ar gyfer Heddwch a Diogelwch (SPS) yn hyrwyddo deialog a chydweithredu ymarferol rhwng aelod-wladwriaethau NATO a chenhedloedd partner yn seiliedig ar gyfnewid ymchwil wyddonol, arloesedd technolegol a gwybodaeth. Mae Rhaglen SPS yn cynnig cyllid, cyngor a chymorth arbenigol i weithgareddau wedi'u teilwra'n bwrpasol o ran diogelwch ac sy'n ymateb i amcanion strategol NATO.

Sefydlwyd Sefydliad Geocemeg Amgylcheddol y Wladwriaeth dros 25 mlynedd yn ôl ac mae'n cyflogi dros 150 o ymchwilwyr a pheirianwyr cymwys iawn. Mae labordy modern ac adran ddylunio yno. Mae'r sefydliad yn arbenigo mewn datblygu technolegau ac offer ar gyfer canfod cyfryngau niwclear ac ymbelydrol yn gyflym er mwyn gwrthsefyll terfysgaeth niwclear. Mae hefyd yn arbenigo mewn datblygu technolegau ar gyfer canfod sylweddau gwenwynig ac adeiladu modelau o'u dosbarthiad pe bai'n dod i mewn i'r amgylchedd.

Mae Sefydliad Cemeg Arwyneb Chuiko yn cynnwys 10 Adran, 8 Labordy, 215 o weithwyr gan gynnwys 18 o Athrawon ac 80 o ddeiliaid PhD, a ffatri beilot sy'n cynhyrchu ~ 700 tunnell y flwyddyn o nano ocsidau. Fe’i crëwyd ym 1986 i astudio problemau sylfaenol a chymhwysol mewn cemeg, ffiseg a thechnoleg arwynebau solet, solidau gwasgaredig iawn, nanoddeunyddiau swyddogaethol a chyfansoddion (gan gynnwys ocsidau metel a metaloid, metelau, carbonau, polymerau) ar gyfer diwydiant, meddygaeth ac amaethyddiaeth. Roedd hyn yn ogystal â theori strwythur cemegol ac adweithedd, problemau biofeddygol a biocemegol, cemeg ffisegol ffenomenau arwyneb a rhyngwynebol ar arwynebau amrywiol nanoddeunyddiau a chyfansoddion. Mae CISC yn trefnu cynhadledd ryngwladol ar Ffiseg, Cemeg a Bioleg Arwynebau; bydd yn llwyfan ar gyfer gweithgareddau lledaenu’r prosiect.

Sefydlwyd y clinig ym 1974 i drin cleifion â twbercwlosis ac mae o bwysigrwydd rhanbarthol. Mae'r clinig wedi'i gynllunio ar gyfer 350 o bobl (30 ar gyfer plant â TB) a'i brif weithgaredd yw trin TB, afiechydon ysgyfaint eraill a chlefydau cymdeithasol arwyddocaol. Mae gwasanaethau meddygol ychwanegol yn cynnwys meddygaeth teulu, therapi cynnal a chadw amnewid, ART HIV/AIDS, hemodialysis, gofal meddygol symudol lliniarol, a thrin COVID-19.

Mae tua 2,500 o gleifion (100 o blant â TB) yn cael eu trin yn yr ysbyty bob blwyddyn. Mae canghennau cleifion allanol y clinig (Dnipro, Pavlograd, Nikopol) yn cynnal mwy na 120,000 o dderbyniadau bob blwyddyn (31,000 o dderbyniadau i blant). Mae'r clinig yn ganolfan glinigol ar gyfer y Sefydliad Cenedlaethol Phthisiology a Pulmonology ac fe'i henwir ar ôl F.G. Yanovsky NAMS o'r Wcráin. Mae'n astudio therapi antimycobacterial gan ddefnyddio cyffuriau newydd (bedaquiline (BDQ) a delamanid (DLM) mewn cyfundrefnau byr) mewn cleifion â thwbercwlosis ysgyfeiniol sy'n gwrthsefyll cyffuriau niferus. Mae'r clinig wedi'i ardystio yn ISO 9001: 2015. Mae yna hefyd labordy gydag adran gefn (BSL-2) - labordy cyfeirio rhanbarthol ar gyfer diagnosteg twbercwlosis. Yn flynyddol yn y labordy cynhelir tua dau gan mil o ymchwiliadau (ymchwiliadau glanweithiol a bacteriolegol ar 3%). Pob blwyddyn mae'r labordy yn cael gwerthusiad allanol o ansawdd ymchwil a gynhelir gan Labordy Cyfeirio Cenedlaethol Wcrain ar gyfer TB.

Mae gan y clinig 638 o weithwyr (100 o feddygon, 198 o nyrsys, 154 o nyrsys iau, a 186 o rai nad ydyn nhw'n nyrsys).

Mae Istituto Zooprofilattico Sperimentale della Puglia e della Basilicata (IZSPB) yn sefydliad arbenigol a ariennir gan lywodraeth yr Eidal, sy'n ymwneud yn bennaf â diagnosteg ac ymchwil. Prif waith y sefydliad yw diagnosio clefydau heintus mewn anifeiliaid, clefydau swnotig a chlefydau a gludir drwy fwyd. Mae hefyd yn cymryd rhan yn y gwaith o weithredu cynlluniau proffylacsis clefydau heintus. I'r perwyl hwn, mae'r sefydliad yn datblygu gweithdrefnau canfod microbiolegol, imiwnolegol a bioleg foleciwlaidd arloesol.

Mae Sefydliad Cyfeirio Cenedlaethol Anthracs yr Eidal hefyd ar safle IZSPB. Mae'r labordy wedi'i drwyddedu gan Weinyddiaeth Iechyd yr Eidal i weithio gyda mathau cwbl ffyrnig o Bacillus anthracis ac i brosesu samplau lle mae amheuaeth eu bod wedi'u halogi â sborau anthracs yng nghyd-destun bioderfysgaeth. Mae gan y sefydliad un labordy BSL-2 plus ac un labordy BSL-3, ac mae hefyd yn ymwneud â gwneud diagnosiau a rheoli asiantau pathogenig iawn ac yn arbennig, Bacillus anthracis. Un o brif weithgareddau'r labordy hwn yw ynysu B. anthracis o samplau amgylcheddol ar gyfer astudio ecoleg anthracs, a genoteipio mathau o B. anthracis drwy ddulliau moleciwlaidd a dilyniannu. Mae IZSPB yn cymryd rhan mewn rhaglenni ymchwil cenedlaethol a rhyngwladol, o ran iechyd, atal, parodrwydd, gwyliadwriaeth ac ymateb i fygythiadau sy'n gysylltiedig â chlefydau heintus.

Cyllido

Cysylltu â ni

Cewch ragor o wybodaeth am y prosiect drwy gysylltu â:

Yr Athro Les Baillie

Yr Athro Les Baillie

Professor of Microbiology

Email
bailliel@caerdydd.ac.uk
Telephone
+44 (0)29 2087 5535