Cyllid o fri yn cael ei roi i ymchwilydd sy'n astudio anhwylder bwyta nad yw'n cael ei astudio ddigon

Dyfarnwyd bron i £2 miliwn i Dr Samuel Chawner, cymrawd ymchwil yng Nghanolfan Geneteg a Genomeg Niwroseiciatrig Prifysgol Caerdydd fel rhan o Wobr Datblygu Gyrfa Wellcome sy'n canolbwyntio ar Anhwylder Osgoi Bwyd a Chyfyngu arno (ARFID).

Mae ARFID yn anhwylder bwydo a bwyta difrifol a gafodd ei gydnabod yn swyddogol fel diagnostig seiciatrig yn 2013. Mae'n cael ei nodi gan ddulliau osgoi a chyfyngu ar fwyd, a all gael effeithiau andwyol ar y corff a'r meddwl. Mae'r rhain yn cynnwys diffyg maeth, dibyniaeth faethol ar atchwanegion a bwydo â thiwb (tiwb gastrig), yn ogystal â thrallod seicogymdeithasol.

Mae ARFID, ar y llaw arall, yn salwch cymhleth sy'n amlygu ei hun mewn sawl ffordd. Mae ei symptomau’n cynnwys llai o chwant bwyd, amharodrwydd i fwyta ar sail synhwyrau, a phryder ynghylch effeithiau anffafriol bwyta, megis tagu a chwydu.

Trwy ei astudiaeth, mae Dr. Chawner yn ceisio taflu goleuni ar y cymhlethdodau hyn trwy ymchwilio'r ystod o gyflwyniadau clinigol sy’n gysylltiedig ag ARFID, a’i achosion.

Gan ddefnyddio data ar raddfa fawr, bydd Dr Chawner yn ceisio canfod a oes is-deipiau symptomau ARFID unigryw. Gallai'r is-deipiau hyn fod ag achosion genetig ac amgylcheddol gwahanol, a fyddai'n golygu y byddai angen gofal a therapi therapiwtig gwahanol arnyn nhw.

Dywedodd Dr Chawner: “Rwy’n hynod o falch o fod wedi ennill y dyfarniad hwn. Mae ymchwil ARFID bellach yn ddiffygiol iawn, sy'n cael effaith fawr ar ymarfer clinigol.  Bellach, mae gan bobl sy'n cael eu heffeithio gan yr anhwylder fynediad cyfyngedig at adnoddau ar gyfer gwybodaeth a gwasanaethau.

Roedd unigolion sy'n byw gydag ARFID, yn ogystal â gwasanaethau iechyd a'r elusen anhwylderau bwyta Beat yn rhan o'r gwaith o ddatblygu'r cais. Bydd rhan sylweddol o’r prosiect wyth mlynedd hwn yn cynnwys gweithio’n uniongyrchol gyda’r rhanddeiliaid hyn i gyd-ddatblygu’r ymchwil, adnoddau gwybodaeth a datblygu gwasanaethau.

Dywedodd Dirprwy Is-Ganghellor Ymchwil, Arloesi a Menter Prifysgol Caerdydd, yr Athro Roger Whitaker:

Ar y newyddion, dywedodd Tom Quinn, Cyfarwyddwr Materion Allanol Beat, 'Rydyn ni’n falch iawn o glywed bod prosiect ymchwil Dr Chawner yn cael cyllid y mae mawr ei angen. Mae yna ddiffyg enfawr o ymchwil i anhwylderau bwyta, yn enwedig ARFID, a gobeithiwn ni y bydd y prosiect hwn yn arwain at ganfyddiadau hanfodol a allai wella bywydau'r rhai yr effeithir arnyn nhw’n aruthrol.'

Ynglŷn â Wellcome

Mae Wellcome yn cefnogi gwyddoniaeth i ddatrys yr heriau iechyd brys sy'n wynebu pawb. Rydyn ni’n cefnogi ymchwil sy’n darganfod atebion ar gyfer bywyd, iechyd a lles, ac rydyn ni’n mynd i’r afael â thair her iechyd yn fyd-eang: iechyd meddwl, clefydau heintus, a'r hinsawdd ac iechyd.