Dadorchuddio murlun o Betty Campbell MBE a noddwyd gan y Brifysgol
14 Mehefin 2023
Mae murlun enfawr o brifathro du cyntaf Cymru wedi cael ei ddadorchuddio'n swyddogol.
Mae'r paentiad deg metr o daldra, a ariannwyd gan Brifysgol Caerdydd, yn sefyll yn falch ar flaen Ysgol Gynradd Mount Stuart lle bu Mrs Campbell yn bennaeth rhwng 1965 tan 1999.
Mae'r gwaith celf trawiadol yn dathlu'r cyfraniadau a wnaed gan Mrs Campbell i addysg yng Nghymru a'r byd ehangach. Yn ogystal ag addysg ac amrywiaeth amlddiwylliannol arloesol, helpodd hefyd i sefydlu Mis Hanes Pobl Dduon.
Datblygodd y prosiect ar ôl i blant yr ysgol ddysgu am etifeddiaeth Mrs Campbell ac eisiau rhywbeth ar safle'r ysgol i'w chofio. Gyda chefnogaeth y corff llywodraethu a chyllid gan Brifysgol Caerdydd, comisiynwyd yr artist Bradley Rmer, a beintiodd yr eiconig 'My City, My Shirt', i baentio'r murlun.
Croesawodd y digwyddiad dadorchuddio swyddogol aelodau o deulu Mrs Campbell, ochr yn ochr â disgyblion a staff ysgolion, llywodraethwyr, cynrychiolwyr o Gyngor Caerdydd a'r Brifysgol.
Dywedodd Helen Borley, Pennaeth Ysgol Gynradd Mount Stuart: "Mae murlun Mrs Campbell yn gwenu yn edrych dros y maes chwarae, gan wylio plant Butetown wrth chwarae. Hoffwn feddwl y byddai Mrs Campbell yn falch ohono. Mae'n ein hatgoffa bob dydd o'i hetifeddiaeth o waith caled a'i phenderfyniad i wneud y gorau dros y gymuned hon."
Dywedodd Dirprwy Is-Ganghellor Prifysgol Caerdydd, yr Athro Urfan Khaliq: "Ymgyrchodd Betty Campbell dros gyfiawnder cymdeithasol yn ei chymuned ac mae'n ysbrydoliaeth i ni gyd. Mae ei gweledigaeth a'i hangerdd dros gynhwysiant a dysgu yn parhau, yn gyffredinol ac yn siarad â phŵer addysg i drawsnewid bywydau. Mae'r murlun hwn, a grëwyd yn yr ysgol lle bu'n gweithio mor ddiflino, yn atgof pwysig o'i chyflawniadau gwych niferus - sy'n berthnasol i bawb - yn ogystal â'i bond agos a'i hymrwymiad i bobl Butetown."
Dywedodd yr Aelod Cabinet dros Addysg, Cyflogaeth a Sgiliau, y Cynghorydd Sarah Merry: "Mae Betty Campbell yn ffigwr eiconig y mae ei dull addysgu ac amrywiaeth wedi cael effaith ragorol ar bobl Trebiwt, Caerdydd a thu hwnt.
"Rwy'n gwybod bod llawer o blant yr ysgol wedi helpu yn y broses ddylunio ar gyfer cerflun Betty Campbell yn Sgwâr Canolog Caerdydd a nawr mae ganddyn nhw atgoffa Betty am Betty, gan ymfalchïo yn yr ysgol. Mae'r darlun gwych hwn yn ein hatgoffa o gymuned gyfan eu treftadaeth leol a'r rhan sylweddol a chwaraeodd Betty ynddi."