Byw Mwsogl: Mae mwsogl yn hidlo'r aer, gan wella ansawdd yr aer wrth iddo dyfu.

Yr hydref hwn rydym yn lansio cyfres o weithdai gyda phobl ifanc leol i adeiladu arddangosfa fyw ym Mhafiliwn Grange, gan arbrofi gyda gwahanol ddulliau i dyfu mwsogl. Dros y gaeaf, bydd y bobl ifanc yn monitro pa mor dda y mae'r mwsogl yn tyfu, fel math o wyddoniaeth dinasyddion.

Ychydig iawn o arddwriaeth sydd o gwmpas tyfu mwsogl. Trwy'r gweithdai byddwn yn datblygu gwybodaeth newydd am y dulliau gorau i feithrin mwsogl, gan addasu a gwella'r amodau tyfu yn ôl yr hyn rydyn ni'n ei ddarganfod. Yn seiliedig ar yr hyn rydyn ni'n ei ddysgu am dyfu'r mwsogl, byddwn ni'n ystyried sut y gellid defnyddio'r mwsogl o fewn seilwaith gwyrdd, i wella ansawdd aer.

Bydd yr arddangosfa lle mae'r mwsogl yn tyfu hefyd yn hygyrch i ymwelwyr a defnyddwyr Pafiliwn Grange. Bydd gwybodaeth yn egluro rhinweddau'r planhigyn a pham ei fod o ddiddordeb, sut y gall y ddau ddweud wrthym am ansawdd aer a'i wella. Ar ddiwedd yr arddangosfa bydd y strwythur yn cael ei ailadeiladu fel storfa biniau wedi'i orchuddio â mwsogl ar gyfer y Pafiliwn.

Bydd yr arddangosfa'n tyfu rhywogaethau trefol o fwsogl a gasglwyd o ardal Grangetown a rhywogaeth a gasglwyd o gefn gwlad Cymru. Bydd casglu'r mwsogl o Grangetown yn rhoi cyfle i archwilio lle gallwn ddod o hyd i fwsogl mewn ardaloedd trefol, gan werthfawrogi ecoleg yr amgylchedd trefol presennol, a datblygu syniadau ar gyfer sut y gallem dyfu'r mwsogl yn yr arddangosfa. Mae mwsogl yn sensitif i'r newidiadau yn ansawdd yr aer y mae'n tyfu ynddo. Gall newidiadau mewn lleoliad o ardal llai llygredig i ardal fwy llygredig effeithio ar ba mor dda y mae'r rhywogaeth honno'n tyfu. Trwy gymharu pa mor dda y mae'r mwsogl trefol a gwledig yn tyfu, byddwn yn ystyried yr hyn y mae hyn yn dweud wrth ddefnydd am ansawdd yr aer yn yr ardaloedd hyn a'r ffactorau a allai effeithio arno.

Yn seiliedig ar yr hyn yr ydym wedi'i ddysgu trwy adeiladu ac amaethu'r arddangosfa, bydd y bobl ifanc yn cynnig dulliau DIY ar gyfer tyfu mwsogl gartref, gan ddefnyddio deunydd gwastraff. Bydd y gweithgareddau tyfu mwsogl DIY hyn yn defnyddio'r wybodaeth yr ydym wedi'i hennill trwy lunio'r arddangosfa a datblygu eu sgiliau dylunio. Bydd y bobl ifanc yn cynhyrchu cyfres o ffansinau mwsogl, gan amlinellu'r gwahanol ddulliau DIY hyn i drin mwsogl. Bydd y rhain ar gael i ymwelwyr fynd â nhw a rhoi cynnig arnyn nhw gartref, gyda gwybodaeth gyswllt i roi gwybod i ni sut maen nhw'n dod ymlaen.

Byddwn yn gorffen y prosiect trwy drafod syniadau ar gyfer prototeipiau mwsogl pensaernïol mwy y gellid eu hadeiladu yn ardal ehangach Grangetown, megis meinciau, waliau, llochesi neu blanwyr. Er mwyn datblygu'r syniadau hyn rydym yn archwilio sut mae pensaer yn mynd at brosiect dylunio, yn seiliedig ar ddealltwriaeth o gyfleoedd ac anghenion ardal leol.