Dyfarnwyd cymrodoriaeth y Sefydliad Ymchwil Feddygol i ymchwilydd genomeg Prifysgol Caerdydd

Mae’r ymchwilydd genomeg Dr Samuel Chawner o Brifysgol Caerdydd wedi derbyn cymrodoriaeth anhwylderau bwyta a hunan-niweidio gan y Sefydliad Ymchwil Feddygol.

Mae'r cynllun Sylfaen yn rhoi cyfle i ymchwilwyr ôl-ddoethurol ddechrau gyrfaoedd ymchwil annibynnol sy’n gystadleuol yn rhyngwladol ym maes anhwylderau bwyta a hunan-niweidio.

Esboniodd Samuel: “Bydd fy ngwaith yn canolbwyntio ar groestoriad anhwylderau bwyta a chyflyrau genetig prin mewn plant a’r glasoed, dau faes clinigol bwysig nad ydynt wedi cael eu hastudio’n ddigonol yn hanesyddol.

"Bydd y prosiect yn canolbwyntio ar ddau gyflwr genetig prin sy'n gysylltiedig â gwahaniaethau eithafol ym mhwysau'r corff ac ymddygiad bwyta annormal. Achosir yr amodau genetig wrth i DNA gael ei ddileu neu ei ddyblygu ar un o'r cromosomau, a elwir yn 'syndrom dileu 16p11.2' a 'syndrom dyblygu 16p11.2'."

Mae unigolion sydd â syndrom dileu 16p11.2 â risg uchel o ordewdra a phyliau gorfwyta, ond mae cleifion â syndrom dyblygu 16p11.2 yn tueddu i fod o dan bwysau mawr ac â risg uwch o anorecsia.

Dywedodd Samuel: "Mae'r prosiect hwn yn gobeithio cynyddu ein gwybodaeth am ddatblygiad ac arwyddion cynnar anhwylderau bwyta, a darparu gwybodaeth hanfodol i'r teuluoedd y mae'r cyflyrau genetig prin hyn yn effeithio arnynt."

Bydd Samuel yn gweithio gyda'r Athro Marianne van den Bree, yr Athro Peter Holmans a'r Athro Syr Michael Owen yng Nghanolfan y Cyngor Ymchwil Feddygol ar gyfer Geneteg a Genomeg Niwroseiciatrig, yr Athro John Fox o Seicoleg, yr Athro Cynthia Bulik o Brifysgol Gogledd Carolina, a'r Athro Ole Andreassen a Doctor Ida Sønderby o Brifysgol Oslo.

“Mae'r cyfle i astudio unigolion gyda'r amrywolion rhifau copi hyn yn y ddwy sampl glinigol (wedi cael diagnosis gan glinigau geneteg), yn ogystal ag mewn carfanau mawr yn y boblogaeth, yn cynnig llawer o gyfleoedd i gael mewnwelediadau newydd mawr eu hangen i achoseg datblygiad anhwylderau bwyta.

“Rwy’n edrych ymlaen yn fawr at ganfyddiadau’r prosiect cyffrous hwn. Bydd hefyd yn rhoi cyfle i Sam ymweld â gwlad hardd Norwy!”

Gwnaethpwyd y cynllun cyllido hwn yn bosibl diolch i rodd yn ewyllys Catherine Mary Evans.