Cytundeb yn mynd i’r afael â chlefyd Alzheimer

Mae Prifysgol Caerdydd wedi llofnodi cytundeb gyda Cytox i helpu’r cwmni i ddatblygu pecyn asesu risg genetig ar gyfer clefyd Alzheimer.

O dan y drwydded, bydd Cytox o Rydychen a Manceinion yn defnyddio eiddo deallusol (IP) y Brifysgol ynghylch algorithmau sgorio risg polygenig ar gyfer darogan dyfodiad clefyd Alzheimer yn y dyfodol.

Bydd Cytox yn cael hawliau masnacheiddio unigryw i Eiddo Deallusol a gwybodaeth a gynhyrchir o dan ei gydweithrediad parhaus â Phrifysgol Caerdydd, ynghyd â hawliau heb fod yn gyfyngedig i IP pellach gan Brifysgol Caerdydd.

Mae Cytox yn ymgorffori'r dechnoleg a ddiffinnir yn y drwydded wrth ddatblygu genoSCORE^TM, pecyn asesu risg genetig i nodi'r cleifion sydd fwyaf mewn perygl o ddirywiad gwybyddol o glefyd Alzheimer. Mae genoSCORE^TM yn gwella recriwtio cleifion treial clinigol i astudiaethau clinigol clefyd Alzheimer ac yn cynorthwyo meddygon i reoli cleifion mewn ymarfer clinigol.

Mae Cytox yn gobeithio lansio genoSCORE^TM fel cynnyrch sydd wedi'i gofrestru i'w ddefnyddio'n broffesiynol yn yr UD ac Ewrop, tua diwedd 2020.

Dywedodd yr Athro Julie Williams, Cyfarwyddwr Sefydliad Ymchwil Dementia Caerdydd: “Rydym yn falch o fod yn gweithio gyda Cytox wrth i’r cwmni geisio nodi unigolion sydd mewn perygl o ddatblygu clefyd Alzheimer."

Dywedodd Dr Richard Pither, Prif Swyddog Gweithredol Cytox: "Mae Prifysgol Caerdydd yn un o’r sefydliadau o safon fyd-eang sy’n datblygu algorithmau sgorio risg polygenig mewn anhwylderau niwrolegol. Yn dilyn cydweithrediad llwyddiannus a ariannwyd gan Innovate UK, mae Cytox yn falch iawn o sicrhau cytundeb trwydded i allu datblygu a masnacheiddio'r dechnoleg ymhellach. Mae Cytox wedi ymrwymo i alluogi gwelliannau mewn ymchwil a datblygu clinigol, ac ymarfer clinigol yn y dyfodol gyda chlefyd Alzheimer."

Heb therapïau cyffuriau newydd, amcangyfrifir y bydd baich cost economaidd a gofal iechyd dementia – gan gynnwys clefyd Alzheimer – yn fwy na £750bn y flwyddyn yn y degawd nesaf.

Nid yw Alzheimer’s – clefyd cymhleth iawn gyda ffactorau risg yn seiliedig ar eneteg, ffordd o fyw, oedran a’r amgylchedd – wedi gweld unrhyw therapi cyffuriau cymeradwy newydd er 2003, ac mae 99.6% o’r treialon clinigol yn methu.

Mae cynhyrchion genoSCORE^TM a genoTOR^TM yn defnyddio sgorio risg polygenig  i wella canlyniadau treialon clinigol trwy haenu cleifion a nodweddu genetig clefyd Alzheimer.