Cymru sydd â'r gyfran isaf o swyddi yn y DG y gellid eu gwneud gartref, yn ôl astudiaeth

Mae dadansoddiadau'n awgrymu bod gweithwyr o Gymru yn cael llai o gyfleoedd i weithio gartref o gymharu â'r rhai yng ngweddill y DG.

Mae'r papur hysbysu o Ganolfan Llywodraethiant Cymru Prifysgol Caerdydd yn amcangyfrif bod ychydig llai na dwy ran o bump (39.9%) o weithlu Cymru yn gallu gweithio gartref, ffigur sy'n is na chyfartaledd y DG o 45.2% ac yn sylweddol is na Llundain lle mae 58.7% yn gallu gweithio gartref.

Fodd bynnag, mae Cymru'n cymharu'n ffafriol â rhai o brif economïau Ewrop, gan gynnwys yr Almaen, Iwerddon a'r Ffindir.

Mae'r ymchwil yn canfod bod y potensial i weithio gartref yn amrywio yn ôl sector a galwedigaeth a'i fod yn gysylltiedig â lefelau incwm uwch.

Mae staff uwch, rheoli a phroffesiynol yn fwy tebygol o allu gweithio gartref, gan awgrymu y bydd gweithwyr ar incwm uwch wedi gallu rheoli cadw pellter cymdeithasol yn well trwy weithio gartref.

Yn y cyfamser, ychydig iawn o gyfle sydd gan rai sectorau a galwedigaethau, ar gyflog is yn gyffredinol, i gynyddu eu hamser yn gweithio o gartref, gan gynyddu peryglon iechyd posibl yn ogystal â'r risg o golli cyflogaeth, oriau ac incwm yn ystod yr argyfwng. Mae'r rhain yn cynnwys y sectorau adeiladu, manwerthu a lletygarwch.

Dywedodd awdur yr adroddiad, Jesús Rodríguez: “Mae cyfran y swyddi y gellir eu cyflawni i ffwrdd o weithleoedd wedi bod yn ffactor pwysig ym mherfformiad yr economi yn ystod yr argyfwng hwn. Gyda bron i ddwy ran o bump o weithwyr Cymru yn gallu gweithio gartref, mae economi Cymru wedi cael cyfle i barhau i weithredu o dan fesurau cadw pellter cymdeithasol.

“Fodd bynnag, mae’r rhai sy’n gweithio gartref yn ystod ac ar ôl yr argyfwng yn tueddu i ennill cyflog uwch. Mae gweithwyr iau a llai addysgedig yn tueddu i fod mewn galwedigaethau a diwydiannau heb fawr o botensial i weithio gartref."

Mae'r ymchwil yn dangos y bydd gan newid parhaol i lefelau uwch o weithio gartref oblygiadau economaidd sylweddol, o ddylanwadu ar lefelau cynhyrchiant rhanbarthol ledled y DG, i leihau'r galw am rai swyddi.

Dywedodd Jesús Rodríguez: “Nid yw’n hysbys pa mor hir bydd y cyfyngiadau symud yn parhau a sut bydd patrymau gweithio yn newid dros y tymor hwy.

“Bydd y newid i weithio gartref yn effeithio ar rannau o Gymru yn wahanol. Er enghraifft, nid oes band eang ar gael ar gyflymder derbyniol mewn rhannau helaeth o rai ardaloedd yn y DG, gan olygu bod gweithio gartref yn anoddach yn yr ardaloedd hynny. Bydd gweithio gartref hefyd yn cael effaith sylweddol ar y galw am swyddi, megis gwasanaethau glanhau neu arlwyo sydd ar hyn o bryd yn gwasanaethu gweithwyr swyddfa mewn trefi a dinasoedd.

“Er y bydd swyddi newydd yn dod i’r amlwg hefyd, rôl y llywodraeth fydd rheoli pontio o’r fath, yn bennaf trwy gynnig rhwyd ​​ddiogelwch a chefnogaeth fwy cynhwysfawr i’r rhai yr effeithir arnynt.”