Cyhoeddi’r gwyddoniadur mwyaf o ddulliau ymchwil gwyddor gymdeithasol

Mae SAGE Research Methods Foundations, un o'r adnoddau mwyaf cynhwysfawr erioed a ysgrifennwyd ar ddulliau ymchwil gwyddor gymdeithasol, wedi'i lansio gan Sage Publishing.

Mae Dr Sara Delamont a'r Athro Paul Atkinson, o Ysgol y Gwyddorau Cymdeithasol, wedi treulio sawl blwyddyn yn gweithio i goladu a golygu cofnodion ar ddulliau ansoddol.

Mae gan y cyhoeddiad rhwng tri a phedwar miliwn o eiriau, ac mae’n cynnwys cofnodion ar dros 200 o ddulliau ymchwil gwyddor gymdeithasol, ynghyd â chysyniadau allweddol, astudiaethau ymchwil allweddol, a bywgraffiadau beirniadol o ysgolheigion a luniodd ddatblygiadau ym maes ymchwil gymdeithasol a methodoleg.

Mae arbenigwyr ledled y byd wedi cyfrannu cannoedd o gofnodion sydd wedi'u cynllunio i helpu ymchwilwyr ifanc i archwilio a darganfod cysyniadau, gan gyflwyno'r hanes, y datblygiad a'r dadleuon ynghylch pynciau pwysig ym maes dulliau ymchwil.

Yn ogystal â rheiny, mae'r gwyddoniadur yn cynnwys cofnodion bywgraffyddol, gan werthuso cyfraniadau parhaol ffigurau clasurol ac ymchwilwyr llai adnabyddus nad yw eu gwaith wedi cael ei gydnabod yn y gorffennol, gan gynnwys ysgolheigion benywaidd a rhai lliw.

Un arloeswr o'r fath yw Florence Nightingale, a gafodd ei chynnwys oherwydd ei defnydd o ymchwil a chyflwyno data a arweiniodd at well amodau i gleifion.

Daeth cyfraniadau i'r prosiect gan nifer o gydweithwyr yn Ysgol y Gwyddorau Cymdeithasol, gan gynnwys Dr Robin Smith, yr Athro Malcolm Williams, Dr Carina Girvan a'r Athro Bella Dicks.

Dywedodd Dr Sara Delamont am y prosiect: "Rydym wedi recriwtio arbenigwyr hynod nodedig sy'n arwain y byd i ysgrifennu'r cofnodion, ac rydym yn falch iawn ohonynt. Mae cyfraniadau gan ymchwilwyr gyrfa gynnar, athrawon profiadol a phob math o swydd arall, yn ogystal â nifer o'n cydweithwyr yma yng Nghaerdydd.

"Mae'r prosiect hwn yn seiliedig i raddau helaeth ar Gaerdydd, yn enwedig Ysgol y Gwyddorau Cymdeithasol. Mae gan yr Ysgol enw da fel canolfan rhagoriaeth mewn dulliau ymchwil, wedi sefydlu'r cyfnodolyn Qualitative Research, ynghyd ag ysgrifennu llawer o lawlyfrau a gwerslyfrau ar gyfer SAGE yn y gorffennol.

"Rwy'n credu mai'r sgìl fwyaf defnyddiol y mae Paul Atkinson a minnau wedi gallu dod â hi i'r prosiect hwn oedd profiad hynod o hir o oruchwylio myfyrwyr doethurol. Mae gennym ddealltwriaeth dda o'r mathau o gwestiynau y mae ar fyfyrwyr doethurol atebion iddyn nhw, ac rwy'n gobeithio y bydd yr offeryn hwn yn ddefnyddiol iddyn nhw."

Meddai Monika Lee, cyhoeddwr SAGE Research Methods: "Rydyn ni wrth ein boddau i ddod â Foundations i swît Sage Research Methods. Mae Foundations yn fan cychwyn i ddefnyddwyr sy'n newydd i ymchwil yn gyffredinol neu i ddull penodol.

Mae SAGE Research Methods Foundations ar gael ar-lein oddi wrth Sage Publishing. Mae cofnodion ansoddol ar gael nawr. Bydd cofnodion meintiol yn dilyn erbyn haf 2020, gan gwblhau'r adnodd.