Iaith

Gwneir asesiadau iaith gan ddefnyddio dau ddull: rhesymu geiriol a rhesymu dieiriau.

Ymresymu llafar

Mae ymresymu llafar yn cynnwys y gallu i ddeall ac ymresymu gan ddefnyddio geiriau.

Pam mae ymresymu llafar yn bwysig?

Credir y bydd plant sydd â gallu ymresymu llafar da yn llwyddo mewn meysydd cwricwlwm sy'n gofyn am feddwl geiriol rhugl.

Sut ydym yn mesur ymresymu llafar?

Rydym yn mesur ymresymu llafar gan ddefnyddio tasgau o'r profion Gallu Eglursy'n ystyried oedran y plentyn. Bydd plant rhwng pedair a chwech oed yn cwblhau'r dasg Geirfa Lluniau. Ymddengys pum llun ar y sgrin mewn safleoedd ar hap. Rhoddir cyfarwyddiadau sain i'r plentyn: “Pa lun sy’n cydweddu orau â’r gair …?” ac mae'n rhaid iddo glicio ar y llun cywir. Gellir addasu’r rhaglen felly bydd y dasg yn dod yn anoddach neu'n haws yn dibynnu ar berfformiad.

Bydd plant saith oed neu'n hŷn yn cwblhau'r dasg Gair Cyswllt. Yn y dasg hon, cyflwynir dau lun ar y sgrin a'u gwahanu gan chwe gair. Tasg y plentyn yw nodi'r gair sy'n rhoi'r cyswllt cysyniadol gorau rhwng y ddau lun. Os yw'r plentyn yn dymuno, bydd y cyfrifiadur yn siarad y geiriau wrth glicio arnynt, felly nid oes angen cymhwysedd darllen.

Ymresymu dieiriau

Mae ymresymu dieiriau yn cynnwys y gallu i ddeall a dadansoddi gwybodaeth weledol a datrys problemau gan ddefnyddio sgiliau gweledol.

Pam mae ymresymu dieiriau yn bwysig?

Mae plant sydd â gallu ymresymu dieiriau da yn well am adnabod dilyniannau gweledol a nodi perthnasoedd rhwng gwrthrychau gweledol. Mae'r gallu hwn yn galluogi unigolion i ddadansoddi a datrys problemau cymhleth heb ddibynnu ar sgiliau iaith.

Sut ydym yn mesur ymresymu dieiriau?

Rydym yn mesur ymresymu dieiriau gan ddefnyddio tasgau o'r profion Gallu Eglursy'n ystyried oedran y plentyn. Mae plant rhwng pedair a chwech oed yn cwblhau'r dasg Gwisgo Amdanoch. Tasg cylchdro meddyliol yw hon lle y dangosir 'Zoid' (yn y canol), a phedwar o'i ffrindiau o'i gwmpas, wrth y plentyn ar sgrin y cyfrifiadur. Mae Zoid a'i ffrindiau i gyd yn chwarae gêm gwisgo amdanoch gyda'i gilydd ac yn gwisgo neu'n cario eitemau gwahanol.

Mae’n rhaid i'r plentyn benderfynu pa un o bedwar ffrind Zoid sydd wedi ei gopïo'n union. Bydd plant saith oed neu'n hŷn yn cwblhau'r dasg Pos Matrics. Bydd patrwm yn ymddangos gyda siâp coll sydd wedi’i ddisodli gan farc cwestiwn. Mae’n rhaid i'r plentyn ddewis pa un o'r chwe opsiwn posib yw'r siâp coll sy'n cwblhau'r patrwm.