Newid arferion curadurol a chanfyddiadau'r cyhoedd o filwriaeth, rhyw a chreadigedd

Wrth ddadorchuddio llawer o arteffactau nas gwelwyd o'r blaen, gan gynnwys llythyrau, dyddiaduron, teganau wedi'u gwneud â llaw a chrefftau – yn eu plith Arth Therapi Galwedigaethol prin sydd wedi goroesi o 1918 – mae Holly wedi dogfennu ochr nas gwelwyd o'r blaen i'r milwr; un sy'n ei gyflwyno fel ffigwr addfwyn sy'n darparu gofal a chefnogaeth emosiynol i gymrodyr a gelynion. Yn ogystal ag arddangos agweddau llai cydnabyddedig ar brofiadau emosiynol a chyffyrddol personél milwrol, mae gwaith ymchwil Holly yn edrych yn feirniadol ar sut y gellir defnyddio crefftau milwyr i wneud i ni deimlo'n well ac yn waeth am ryfel.

Dangosodd gwaith Holly fod milwyr yn defnyddio crefftio fel ffordd o gyfathrebu ag anwyliaid – gan greu anrhegion, er enghraifft – yn ogystal â therapiwtig, ac fel ffordd o ddianc. Roedd y deunyddiau hyn yn dogfennu profiad ymladd bywyd milwyr ac yn caniatáu i Holly gwestiynu safbwyntiau blaenorol ar Gnostigiaeth ymladd – y gred na ellir cyfleu rhyfel i'r rhai nad ydynt wedi'i brofi. Nodwyd y ddeuoliaeth rhwng y gwaith celf hardd, cain a gynhyrchwyd a'r syniad traddodiadol o wrywdod milwrol gan ymwelwyr ag arddangosfeydd lle'r oeddent yn cael eu harddangos, gan herio'r canfyddiad o grefftio fel difyrrwch benywaidd.

Mae'r gwaith ymchwil hwn hefyd wedi dilysu profiad milwyr o wrthdaro – y cyn-filwyr y cafodd eu straeon eu hadrodd trwy'r deunyddiau hyn a milwyr cyfoes yr ymgynghorwyd â nhw wrth i arddangosfeydd gael eu rhoi at ei gilydd. I rai, roedd cefnogi ac edrych ar y gwaith hwn yn eu galluogi i ddeall yn ôl-weithredol pa mor bwysig oedd cael ffynhonnell greadigol i’w galluogi i ddatgysylltu oddi wrth eu rolau gweithredol.

Partneriaeth ar waith

Mae gwaith Holly wedi llywio arfer curadurol, wedi cynyddu dealltwriaeth ddiwylliannol o brofiad ymladd ac wedi dilysu profiadau milwyr a chyn-filwyr. Gellir crynhoi effaith y gwaith a wnaed gyda phartneriaid fel a ganlyn.

Amgueddfa Genedlaethol y Fyddin

Croesawodd yr amgueddfa 230,000 o ymwelwyr yn 2017 gyda The Soldier Gallery – wedi’i lywio gan waith Holly – yn arddangosfa ganolog. Dywedodd 93% o ymwelwyr y byddent yn ei argymell i eraill a nododd y Daily Telegraph ei fod yn 'fuddugoliaeth sy'n ysgogi'r meddwl'.

Amgueddfa Meddygaeth Filwrol

Helpodd gwaith Holly i lunio'r strategaeth ar gyfer adleoli ac ailgynllunio'r amgueddfa, yn ogystal â helpu i sicrhau £2M o arian Grant Libor. Yng nghasgliad yr amgueddfa y darganfu Holly yr Arth Therapi Galwedigaethol, a aeth ymlaen i fod y gwrthrych a drafodwyd fwyaf yn adborth yr arddangosfa.

Arddangosfa Created in Conflict Compton Verney

Mae’r arddangosfa ‘Created in Conflict: Soldier Art from the Crimean War to Today’, a gafodd ei chysyniadu a’i churadu ar y cyd gan Holly, wedi denu dros 10,000 o ymwelwyr ac wedi’i chrybwyll bron 270 o weithiau ar y cyfryngau. Helpodd yr arddangosfa’r oriel i ffurfio perthnasoedd newydd ag Amgueddfa’r Fyddin Genedlaethol a’r Amgueddfa Ryfel Ymerodrol a’u galluogi i feithrin cysylltiad agosach â’r gymuned filwrol leol, a bu aelodau’n helpu i ddewis gwrthrychau i’w harddangos a llywio geiriad y testunau cysylltiedig.

Mae dau PhD a ariennir wedi’u creu oherwydd gwaith Holly, wedi’u hysbrydoli gan ei dull o ddarllen gwrthrychau gan filwyr o fewn eu hanes o wrthdaro, rhywedd ac emosiwn.

Disgrifiodd Martha Kearney yr arddangosfa ar World at One BBC Radio 4 fel un a oedd yn tynnu sylw at y 'gwrthgyferbyniad rhyfeddol rhwng yr hyn y mae pobl yn ei feddwl am fywyd milwrol...a rhai o'r crefftau mwynach y bu milwyr yn ymwneud â nhw dros y canrifoedd.' Bu’n cyfweld â chyn-filwr D-Day, Ron Trenchard, a siaradodd am sut yr heriodd yr arddangosfa ragdybiaethau seiliedig ar rywedd am waith nodwydd a wnaeth ef a’i dad sy’n filwr, gan feddwl mai ‘gwaith benywaidd ydyw, ond nid yw hyn yn wir’.