Ewch i'r prif gynnwys
Dogfen

Cynllun Gweithredu Cydnerthedd Ecosystemau a Bioamrywiaeth 2024-2026

  • Diweddarwyd ddiwethaf:

Mae Grŵp Llywio ERBAP wedi adolygu a diweddaru Cynllun Gweithredu Cydnerthedd Ecosystemau a Bioamrywiaeth y brifysgol yn ddiweddar. Mae’r cynllun yn nodi sut yr ydym am gynnal a gwella bioamrywiaeth a hybu cydnerthedd ecosystemau ar draws campysau Prifysgol Caerdydd, yn unol â Dyletswydd Adran 6 Deddf yr Amgylchedd (Cymru) 2016.

Mae'r ERBAP yn seiliedig ar asesu a gwella'r pum nodwedd a ddatblygwyd gan Cyfoeth Naturiol Cymru ar gyfer datblygu cydnerthedd ecosystemau: amrywiaeth, graddfa, cyflwr, cysylltedd ac addasrwydd ecosystemau (DECCA). Mae’r cynllun hefyd yn ymgorffori’r pum ffordd o weithio a nodir yn Neddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol: integreiddio, cydweithio, ymgysylltu, hirdymor ac atal.

Datblygwyd yr ERBAP ar y cyd â Chyngor Caerdydd er mwyn sicrhau synergedd rhwng y ddau sefydliad i gyrraedd ein targedau ar gyfer cydnerthedd ecosystemau a bioamrywiaeth. Dyma waith ar y cyd sy’n defnyddio adnoddau ac arbenigedd cymuned gyfan Prifysgol Caerdydd: staff academaidd a'r gwasanaethau proffesiynol, israddedigion ac ôl-raddedigion.

Mae’r ERBAP diwygiedig yn nodi cyfres o dargedau i’w cyrraedd dros y tair blynedd nesaf rhwng 2024 a 2026. Rydym yn cyflwyno fersiwn gryno o'r cynllun yma, sy'n cynnwys y nodau, rhywogaethau/grwpiau rhywogaeth a chynefinoedd blaenoriaeth, a'r targedau rhywogaethau, cynefinoedd, ymgysylltu, ac addysg. Mae fersiwn llawn ar gael ar gais drwy hedgehogs@caerdydd.ac.uk.

Nodau

Nodau craidd yr ERBAP yw:

  1. Nodweddu lefel a dosbarthiad amrywiaeth fiolegol, wedi'i fesur o fewn ac ymhlith rhywogaethau a statws gwasanaethau ecosystem sy'n gysylltiedig â bioamrywiaeth ar draws ystâd y brifysgol. Bydd y rhain yn cael eu gwerthuso drwy arolygon dwys a dadansoddi data.
  2. Gan ddefnyddio data a gasglwyd yn y cam categoreiddio, sefydlu'r strategaethau rheoli mwyaf effeithiol ar gyfer cynnal a chadw, adfer a gwella ystâd werdd y brifysgol trwy gamau lliniaru.
  3. Targedu unrhyw gynefinoedd a swyddogaethau strategol y nodwyd eu bod mewn amodau anfoddhaol ar gyfer eu hadfer a/neu eu gwella, gan gynnwys creu cynllun adfer graddol o amgylch ystâd y brifysgol gan ganolbwyntio ar wella bioamrywiaeth o dan fframwaith DECCA.
  4. Parhau i werthuso ystâd werdd y brifysgol gyda'r nod o wella ei pherfformiad o ran bioamrywiaeth, waeth beth fo'i statws presennol. Parhau i adfer a gwella ymarferoldeb a bioamrywiaeth ystâd werdd y brifysgol.
  5. Gweithredu rhaglen fonitro dreigl i werthuso newidiadau ac effaith arferion rheoli ar fioamrywiaeth a gwasanaethau ecosystem. Bydd gweithgareddau monitro mor gynhwysol â phosibl i greu 'labordy byw', a thrwy hynny ymwreiddio gweithgareddau'r ERBAP ym mywyd a gweithgareddau o ddydd i ddydd y brifysgol.
  6. Parhau i ganolbwyntio ar hyrwyddo gwasanaethau bioamrywiaeth ac ecosystemau gyda staff a myfyrwyr, awdurdodau lleol, a rhanddeiliaid. Bydd ystâd werdd y brifysgol yn cael ei defnyddio fel ffocws ar gyfer rhyngweithio cymunedol.

Rhywogaethau Blaenoriaeth Prifysgol Caerdydd

Tabl 1. Rhywogaethau a grwpiau o rywogaethau sydd wedi’u nodi hyd yma fel blaenoriaeth ar gyfer gweithredu a rheoli cadwraeth

Rhywogaethau Blaenoriaeth Prifysgol Caerdydd

#

Enw cyffredin

Enw rhywogaeth

Rhywogaethau Pwysig Iawn ar gyfer Bioamrywiaeth

Cynllun Gweithredu Lleol Bioamrywiaeth Caerdydd

Cynllun Bywyd Gwyllt a Blodau Gwyllt Prifysgol Caerdydd

Statws ym Mhrifysgol Caerdydd yn 2020

1

Neidr ddefaid

Anguis fragilis

oes

oes

oes

Yn bresennol ar un safle

2

Ystlum lleiaf

Pipistrellus pipistrellus

oes

oes

oes

Yn defnyddio tri safle o leiaf

3

Madfallod dŵr

Lissotriton vulgaris; L. helveticus; Triturus cristatus

oes

oes

oes

Dim cofnod

4

Gwylan penddu

Larus ridibundus

oes

oes

Nac oes

Yn bresennol ar un safle

5

Gwylan y penwaig

Larus argentatus subsp. argentatus

oes

oes

Nac oes

Yn bresennol ar sawl safle

6

Aderyn y to

Passer domesticus

oes

Nac oes

Nac oes

Yn bresennol ar sawl safle

7

Teigr y benfelen

Tyria jacobeae

Nac oes

oes

Nac oes

Bridiau ar ddau safle

8

Draenog

Erinaceus europaeus

oes

Nac oes

oes

Yn defnyddio tri safle o leiaf, posibilrwydd o fridio

9

Gwennol ddu

Apus apus

Nac oes

Nac oes

oes

Yn bridio ar un safle

10

Tylluan frech

Strix aluco

Nac oes

Nac oes

oes

Yn defnyddio un safle

11

Adar yr ardd

Yn cynnwys Prunella modularis, Turdus philomelos, Sturnus vulgaris

oes

Nac oes

oes

Yn bresennol yn y mwyafrif o safleoedd

12

Peillwyr

Yn cynnwys Spilosoma lutea, Malacosoma neustria

Nac oes

Nac oes

oes

Yn bresennol yn y mwyafrif o safleoedd

13

Clychau’r Gog

Hyacynthides non-scripta

Nac oes

Nac oes

oes

Yn bresennol ar bedwar safle

14

Cennin pedr

Narcissus pseudonarcissus

Nac oes

Nac oes

oes

Dim cofnod

15

Fflora/ffawna’r pridd

Yn cynnwys Acari, Trichoniscidae, various Coleoptera, Chilopoda, Fungi

Nac oes

Nac oes

Nac oes

Yn bresennol ym mhob safle

16

Coed hynafol

gan gynnwys. Quercus spp. , Fagus sylvatica , Fraxinus excelsior

oes

Nac oes

Nac oes

Yn bresennol ar sawl safle

17

Fflora/ffawna saproxylic

Yn cynnwys Lucanidae, Syrphidae, Fungi

Nac oes

Nac oes

Nac oes

Yn bresennol mewn rhai safleoedd

18

Gwyfynod

Var. Lepidoptera

Nac oes

Nac oes

Nac oes

Yn bresennol ym mhob safle

Cynefinoedd Blaenoriaeth Prifysgol Caerdydd

Tabl 2. Cynefinoedd sydd wedi’u nodi hyd yma fel blaenoriaeth ar gyfer gweithredu a rheoli cadwraeth

Cynefinoedd Blaenoriaeth Prifysgol Caerdydd

#

Enw cyffredin

Cynefin Pwysig Iawn ar gyfer Bioamrywiaeth

Cynllun Gweithredu Lleol Bioamrywiaeth Caerdydd

Cynllun Bywyd Gwyllt a Blodau Gwyllt Prifysgol Caerdydd

Statws ym Mhrifysgol Caerdydd yn 2020

1

Dôl glaswelltir naturiol iseldir

oes

oes

oes

c.2,475m2 ar hyn o bryd ar draws wyth safle. Wedi’u troi o laswelltir sydd wedi gwella, ond gyda pheth gweddillion a llawer o rywogaethau sydd wedi cytrefu

2

Pyllau

oes

oes

oes

Un pwll bychan yn unig ar hyn o bryd ar draws pob safle, ond pwll arall yn bresennol yn hanesyddol.

3

Coetir collddail cymysg iseldir

oes

oes

oes

Tua 9,000m2 ar draws tri safle.

4

Perth

oes

oes

oes

Dros 3km yn bresennol ar draws sawl safle.

5

Coed hynafol

oes

Nac oes

Nac oes

O leiaf tri safle yn cynnwys coed hynafol.

Cynllun Gweithredu 2024-2026

Targedau Rhywogaethau

Tabl 3. Arolygon a Thargedau Gwella Cynefin ERBAP 2024-2026 ar gyfer Rhywogaethau a Grwpiau Rhywogaethau Blaenoriaeth

Rhywogaethau /Grwpiau Rhywogaethau Blaenoriaeth

Arolwg Rhywogaeth-Benodol a Thargedau Gwella Cynefin 2024-2026

Nadroedd Defaid

  • Penderfynu os oes poblogaeth nadroedd defaid yn   dal i fodoli ar dir y campws
  • Sefydlu system atal cathod
  • Ychwanegu arwyddion rhybudd a gwybodaeth
  • Archwilio ardaloedd eraill ar gyfer nadroedd   defaid
  • Gosod llochesi gaeafgysgu mewn safleoedd   allweddol
  • Sefydlu rhaglen fonitro hirdymor ar gyfer   nadroedd defaid

Madfallod dŵr

  • Archwilio   creu pyllau ar y campws
  • Archwilio   creu tomenni compost
  • Adeiladu   mwy o bentyrrau o foncyffion

Tylluanod brych

  • Ychwanegu arwyddion rhybudd a gwybodaeth
  • Creu gwrychoedd ychwanegol a/neu laswelltir garw   i annog mamaliaid bach ac adar
  • Sefydlu rhaglen arolygu cyfnos*

*gyda chefnogaeth gan Gymdeithas Myfyrwyr Adareg, WildSoc, BIOSI

Gwylanod

  • Teithiau   cerdded adar cychwynnol i gadarnhau presenoldeb gwylanod*
  • Sefydlu   rhaglen arolygu gwylanod i gynnwys ymweliadau bob pedair blynedd â safleoedd   allweddol, chwilio am unrhyw arwyddion o glefyd ac ysglyfaethu, a chyfrif   nifer y nythod*

*gyda chefnogaeth gan Gymdeithas Myfyrwyr Adareg, WildSoc, BIOSI

Gwenoliaid du

  • Penderfynu os oes poblogaeth gwenoliaid du yn   dal i fodoli ar dir y campws
  • Datblygu polisi safle sy’n gyfeillgar i   wenoliaid du
  • Datblygu asesiad amgylcheddol a phrotocol   lliniaru, i'w ddilyn os oes angen i'r brifysgol ddatblygu unrhyw feysydd   amgylcheddol sensitif
  • Gosod bocsys gwenoliaid du/brics
  • Ychwanegu arwyddion rhybudd a gwybodaeth
  • Sefydlu rhaglen fonitro hirdymor ar gyfer   gwenoliaid du*

*gyda chefnogaeth gan Gymdeithas Myfyrwyr Adareg, WildSoc, BIOSI

Adar yr ardd

  • Ymarfer   bwrdd gwaith cychwynnol (mynediad i gronfeydd data ar-lein)
  • Teithiau   cerdded adar i gadarnhau pa rywogaethau sy'n bodoli ar y campws (rhywogaethau   bridio, preswyl, mudol)*
  • Sefydlu   rhaglen fonitro hirdymor ar gyfer adar yr ardd*
  • Datblygu   canllawiau newydd i leihau / atal y defnydd o blaladdwyr ar y campws
  • Gosod   targedau newydd i leihau / atal y defnydd o blaladdwyr ar y campws

*gyda chefnogaeth y Gymdeithas Adareg, WildSoc, BIOSI

Peillwyr

  • Ymarfer bwrdd gwaith cychwynnol (cronfeydd data   ar-lein, Spot-a-Bee)
  • Rhedeg teithiau natur rheolaidd a bioblitz
  • Annog y defnydd o apiau recordio bywyd gwyllt   (e.e., LERC Cymru, iRecord, Spot-a-Bee)
  • Datblygu canllawiau newydd i leihau / atal y   defnydd o blaladdwyr ar y campws
  • Gosod targedau newydd i leihau / atal y defnydd o   blaladdwyr ar y campws

*gyda chymorth gan Pharmabees, WildSoc, BIOSI, cyrff anllywodraethol

Draenogod

  • Parhau i   arolygu safleoedd newydd am ddraenogod*
  • Ailadrodd   arolygon yn flynyddol ar safleoedd allweddol*
  • Parhau i   wella safleoedd gyda thai draenogod, pentyrrau boncyff/dail, dŵr a gorsafoedd   bwydo
  • Cyflawni   achrediadau Campws Cyfeillgar i Ddraenogod Aur a Phlatinwm
  • Datblygu   canllawiau newydd i leihau / atal y defnydd o blaladdwyr ar y campws
  • Gosod   targedau newydd i leihau / atal y defnydd o blaladdwyr ar y campws

*gyda chefnogaeth tîm Campws Cyfeillgar i Ddraenogod Prifysgol Caerdydd a thimau Hybiau Bioamrywiaeth

Ystlumod lleiaf

  • Cynnal astudiaeth nodweddu gychwynnol ar gyfer   ystlumod lleiaf gan ddefnyddio dulliau acwstig*
  • Datblygu polisi safle cyfeillgar i ystlumod
  • Datblygu asesiad amgylcheddol a phrotocol   lliniaru, i'w ddilyn os oes angen i'r brifysgol ddatblygu unrhyw feysydd   amgylcheddol sensitif
  • Gosod bocsys/brics ystlumod
  • Ychwanegu arwyddion rhybudd a gwybodaeth
  • Sefydlu rhaglen arolwg cyfnos ar gyfer   ystlumod*

*gyda chefnogaeth gan grwpiau arbenigol lleol

Clychau’r gog

  • Cynnal   astudiaeth nodweddu gychwynnol, gan gynnwys nodi unrhyw rywogaethau   goresgynnol posibl neu groesrywiau*
  • Os canfyddir   hyn, cael gwared ar glychau'r gog Sbaenaidd
  • Datblygu   asesiad amgylcheddol a phrotocol lliniaru, i'w ddilyn os oes angen i'r   brifysgol ddatblygu unrhyw feysydd amgylcheddol sensitif
  • Ychwanegu   arwyddion rhybudd a gwybodaeth

*gyda chefnogaeth y tîm Ystâd, cyrff anllywodraethol, grwpiau arbenigol lleol

Cennin pedr

  • Cynnal astudiaeth nodweddu gychwynnol
  • Datblygu asesiad amgylcheddol a phrotocol   lliniaru, i'w ddilyn os oes angen i'r brifysgol ddatblygu unrhyw feysydd   amgylcheddol sensitif
  • Ychwanegu arwyddion rhybudd a gwybodaeth
  • Gwahardd plannu cennin pedr garddwriaethol a   newid pob cennin Pedr garddwriaethol am gennin Pedr Cymreig gwyllt
  • Plannu cennin Pedr Cymreig gwyllt ar Gaeau   Chwaraeon Llanrhymni

*gyda chefnogaeth y tîm Ystâd, cyrff anllywodraethol, grwpiau arbenigol lleol

Ffawna/fflora/ffwng y pridd

  • Cynnal   astudiaeth nodweddu gychwynnol
  • Datblygu   canllawiau newydd i leihau / atal y defnydd o blaladdwyr ar y campws
  • Gosod   targedau newydd i leihau / atal y defnydd o blaladdwyr ar y campws

*gyda chefnogaeth gan BIOSI, grwpiau arbenigol lleol

Coed hynafol

  • Cynnal coed hynafol cyn belled â'u bod yn cael   eu hystyried yn strwythurol ddiogel
  • Caniateir i goed sy’n bodoli eisoes i aeddfedu.   Cynhelir asesiadau trylwyr ynghylch diogelwch strwythurol coed, gyda choed   sydd wedi’u heffeithio gan bydredd ffwngaidd, erydu neu farwolaeth hyd yn oed   ddim yn cael eu tynnu oni bai eu bod yn peri risg i ddiogelwch dynol (polisi   eisoes yn ei le).
  • Pan nodir angen i dorri coeden oherwydd   pryderon diogelwch, dylid ymdrechu i ganiatáu i foncyffion aros ar y safle i   weithredu fel cynefinoedd bywyd gwyllt.

Fflora/ffawna saproxylic

  • Cynnal   astudiaeth nodweddu gychwynnol*
  • Datblygu   canllawiau newydd i leihau / atal y defnydd o blaladdwyr ar y campws
  • Gosod   targedau newydd i leihau / atal y defnydd o blaladdwyr ar y campws

*gyda chefnogaeth gan BIOSI, grwpiau arbenigol lleol

Gwyfynod

  • Ymarfer bwrdd gwaith (cronfeydd data ar-lein)
  • Rhedeg teithiau natur rheolaidd a bioblitz i   gofnodi lindys gwyfynod
  • Sefydlu arolwg cyfnos ar gyfer gwyfynod
  • Datblygu canllawiau newydd i leihau / atal y   defnydd o blaladdwyr ar y campws
  • Gosod targedau newydd i leihau / atal y defnydd o   blaladdwyr ar y campws

* gyda chefnogaeth gan WildSoc, BIOSI, cyrff anllywodraethol

Targedau Cynefin

Tabl 4. Gwella Cynefinoedd Arfaethedig a Lleihau Bygythiadau i Dargedau Bywyd Gwyllt ERBAP 2024-2026

Targed

Camau

Amserlen

Cyfrifol

Mapio Ystâd Werdd y Brifysgol

Mapio mannau gwyrdd a chreu haenau data GIS

  • Map o'r ystâd werdd
  • Mapio ardaloedd sy'n gyfeillgar i fywyd gwyllt
  • Mapio strwythurau gwella cynefinoedd (blychau   adar ac ystlumod, tai draenogod, pentyrrau o foncyffion a dail, lagynau   pryfed hofran, ac ati)
  • Mapio mesurau gwella cynefinoedd ('No Mow May',   trefn torri gwair newydd, gadael y dail, ac ati)

Erbyn Gorffennaf 2024

Grŵp Llywio ERBAP

Trefn Torri a Thrimio

Mabwysiadu cynllun rheoli torri gwair llai aml newydd ar draws yr ystâd ar ardaloedd a nodwyd yn 2022/2023 ac ymestyn nifer yr ardaloedd lle mae’r cynllun yn cael ei ddefnyddio

  • Mabwysiadu   trefn dorri a thrimio newydd
  • Mapio   gweithredoedd y cytunwyd arnynt ar gyfer pob ardal a datblygu canllaw   swyddogol ar gyfer cynnal a chadw safleoedd
  • Ychwanegu   arwyddion It's for Them i safleoedd
  • Ychwanegu   sticeri dwyieithog i atgoffa’r rhai sy’n trimio ac yn torri’r gwair i wirio   am fywyd gwyllt (darparwyd gan HFC)
  • Monitro   newidiadau yng nghyfansoddiad fflora, ffawna a ffyngau ardaloedd torri gwair   yn llai aml yn flynyddol
  • Diweddaru   gweithdrefnau yn ôl yr angen

Erbyn Rhagfyr 2024

Rheolwr Cynnal a Chadw Ystadau / Contractwr Ystâd

Blodau Gwyllt, Gwrychoedd, a Phlannu Coed

Plannu mwy o blanhigion a choed sy’n gyfeillgar i ddraenogod/bywyd gwyllt*

*awgrymiadau rhywogaethau planhigion gan Gampws Cyfeillgar i Ddraenogod

  • Ychwanegu cymysgedd o hadau blodau gwyllt   brodorol i fannau torri gwair yn llai aml
  • Plannu blodau gwyllt a phlanhigion blodeuol   brodorol gyda ffynhonnell neithdar (e.e. llygad y dydd, hosta, ffenigl, beryn   chwerw, milddail, marjoram gwyllt, ac ysgall addurniadol)
  • Nodi ardaloedd i gynyddu ardaloedd a orchuddir   gan gynefin dolydd ar ystâd y brifysgol
  • Cwblhau cyfnod ymgynghori cynllun plannu coed a   gwrychoedd gyda rheolwyr safle
  • Diweddaru cynlluniau plannu coed a gwrychoedd   arfaethedig os oes angen
  • Darparu rhestr a nifer o rywogaethau dymunol i Goed Caerdydd
  • Plannu gwrychoedd brodorol (yn enwedig y ddraenen   ddu a’r ddraenen wen) lle gall draenogod nythu
  • Lle bo modd, plannu coed collddail brodorol gyda   dail canolig eu maint (e.e. coed cyll, derw, ffawydd, oestrwydd, a phisgwydd)   fel y gall draenogod ddefnyddio’r dail sydd wedi cwympo fel deunydd nythu
  • Lle bo modd, plannu coed ffrwythau fel coed   afalau surion a cheirios gwyllt, am fod ffrwythau sydd wedi cwympo yn annog   infertebratau
  • Lle bo modd, caniatau i fieri, danadl poethion,   eiddew, ac ati dyfu gyda chynhaliaeth isel
  • Archwilio cyfleoedd i greu gwrych marw ar fannau   gwyrdd y brifysgol

Yn flynyddol

Contractwr ystâd mewn ymgynghoriad â Grŵp Llywio ERBAP

Pyllau, Casgenni Dŵr, Gorsafoedd Dŵr, Baddonau Adar

Datblygu canllawiau penodol ar gyfer Hybiau Bioamrywiaeth

  • Asesu lle   mae angen y rhain
  • Datblygu   asesiadau risg
  • Datblygu   dogfen ganllaw

Erbyn Rhagfyr 2024

Swyddog Bioamrywiaeth / Hybiau Bioamrywiaeth mewn ymgynghoriad â'r Rheolwr Cynnal a Chadw Ystadau

Rhwydi Chwaraeon a Gardd

Datblygu canllawiau penodol ar gyfer Caeau Chwaraeon

  • Map o ble mae rhwydi chwaraeon a gardd yn cael eu   defnyddio ar y campws
  • Datblygu dogfen ganllaw

Erbyn Medi 2024

Swyddog Bioamrywiaeth / Rheolwr Gweithrediadau a Gwasanaethau Chwaraeon / Rheolwr Caeau Chwaraeon

Lleihau ac atal y defnydd o blaladdwyr, chwynladdwyr a gwenwyn llygod

  • Mapio lle   mae plaladdwyr, chwynladdwyr a gwenwyn llygod yn cael eu defnyddio ar y   campws
  • Ymchwilio i   ddulliau sy'n gyfeillgar i fywyd gwyllt i gyflawni'r un canlyniadau
  • Ymgynghori â   sefydliadau allanol perthnasol (e.e., Stand for Nature, PAN UK)
  • Gosod targed   newydd ar gyfer lleihau ac atal y defnydd o’r cynhyrchion hyn ar y campws

Erbyn Rhagfyr 2024

Swyddog Bioamrywiaeth / Rheolwr Cynnal a Chadw Ystadau /

Contractwr ystâd /

Rheolwr Gweithrediadau a Gwasanaethau Chwaraeon / Rheolwr Caeau Chwaraeon

Mapio Rhywogaethau Goresgynnol

  • Mapio rhywogaethau goresgynnol
  • Datblygu dogfen ganllaw

Erbyn Gorffennaf 2026

Contractwr ystâd /

Grŵp Llywio ERBAP

Targedau Ymgysylltu

Tabl 5. Targedau Codi Ymwybyddiaeth, Hyfforddiant a Chynllun Symudiadau ERBAP 2024-2026

Targed

Camau

Amserlen

Cyfrifol

Sefydlu, cysylltu a chynyddu nifer yr Hybiau Bioamrywiaeth

  • Creu fforwm i arweinwyr Hybiau drafod a rhannu   syniadau
  • Gwahodd arweinwyr i fynychu cyfarfodydd ERBAP
  • Creu system storio ganolog i gadw dogfennau Hwb a   choladu tystiolaeth sydd ei hangen at ddibenion adrodd
  • Digwyddiad blynyddol i ddathlu llwyddiannau’r   Hybiau

Yn flynyddol

Swyddog Bioamrywiaeth / Hybiau Bioamrywiaeth

Cynhyrchu llyfryn “Bywyd Gwyllt a Blodau Gwyllt Prifysgol Caerdydd”

  • Yn dilyn y   cam nodweddu, casglu rhestr o’r 100 o rywogaethau bywyd gwyllt a blodau   gwyllt mwyaf cyffredin a geir yng nghynefinoedd blaenoriaeth Prifysgol   Caerdydd.
  • Prosiectau   myfyrwyr i gefnogi cyd-greu llyfryn (annog gwaith rhyngddisgyblaethol)

Erbyn Gorffennaf 2025

Grŵp Llywio ERBAP*

*cefnogir gan brosiectau myfyrwyr

Datblygu llwybr natur (cydrannau ffisegol a digidol)

  • Defnyddio   data o'r cyfnod nodweddu i ddewis rhywogaethau allweddol
  • Cyd-greu’r   llwybr natur gyda myfyrwyr o ysgolion sydd ag arbenigedd perthnasol
  • Myfyrwyr o   Ysgol Pensaernïaeth Cymru i ddylunio a chreu prototeip ar gyfer arwyddion
  • Myfyrwyr   cyfrifiadureg i ddatblygu cydrannau digidol y llwybr

Erbyn Gorffennaf 2026

Grŵp Llywio ERBAP*

*cefnogir gan brosiectau myfyrwyr

Lansio a sefydlu cyfres o seminarau yn canolbwyntio ar fioamrywiaeth (ar-lein)

  • Creu drafft   cychwynnol gyda themâu arfaethedig
  • Gwahodd   siaradwyr
  • Datblygu   gweithgareddau cysylltiedig (e.e, bioblitz, taith gerdded natur)
  • Hysbysebu   cyfres o seminarau yn eang ymhlith myfyrwyr, staff, a chymunedau lleol
  • Canoli   storio sgyrsiau wedi'u recordio

Tachwedd 2023 - Rhagfyr 2024

Swyddog Bioamrywiaeth

Presenoldeb stondin a gweithgareddau ERBAP a HFC yn ystod Wythnos y Glas, Wythnos Cynaliadwyedd, PHEW, ac ati.

  • Datblygu a chyflwyno teithiau tywys o amgylch   bywyd gwyllt a blodau gwyllt Prifysgol Caerdydd yn ystod Wythnos y Glas
  • Trefnu arolygon bioamrywiaeth yn ystod Wythnos   Cynaliadwyedd
  • Trefnu arolygon draenogod a digwyddiadau codi   sbwriel yn ystod pythefnos PHEW

Yn flynyddol

Swyddog Bioamrywiaeth* / Hybiau Bioamrywiaeth

*cefnogir gan fyfyrwyr gwirfoddol

Cyflawni prosiect Greening Cathays

  • Cefnogi   Pharmabees i gyflawni'r prosiect hwn
  • Prosiect   Plannu ger Gorsaf Reilffordd Cathays

Mawrth 2025

Pharmabees* / Grŵp Llywio ERBAP

*cefnogir gan fyfyrwyr gwirfoddol a chymunedau lleol

Presgripsiynu Gwyrdd

  • Creu cyfleoedd a chefnogi staff, myfyrwyr, a   chymunedau lleol i gysylltu â gweithgareddau sy'n seiliedig ar natur

Yn flynyddol

Pharmabees

Ymgysylltu â chymunedau lleol ac ysgolion cynradd ac uwchradd lleol

  • Parhau i   ddatblygu sesiynau ymgysylltu i ymgorffori ystod ehangach o weithgareddau   ERBAP
  • Cefnogi   cymunedau lleol ac ysgolion i wella eu mannau gwyrdd ar gyfer bywyd gwyllt
  • Creu   cyfleoedd i grwpiau cymunedol lleol a disgyblion ysgolion cynradd gymryd rhan   mewn gweithgareddau ERBAP ar ardaloedd gwyrdd y brifysgol (e.e., trwy   raglenni Pasbort i'r Ddinas / Prifysgol y Plant)
  • Cynnal   arolygon draenogod gyda chymunedau lleol ac ysgolion cynradd

Yn flynyddol

Swyddog Bioamrywiaeth*

*cefnogir gan fyfyrwyr gwirfoddol

Tudalen we ERBAP

  • Dylunio   tudalen we newydd ar gyfer gwefan y brifysgol i ganoli gwybodaeth a   dogfennaeth sy'n gysylltiedig ag ERBAP

Erbyn Medi 2024

Grŵp Llywio ERBAP / tîm Diogelwch a Lles

Targedau Addysg

Tabl 6. Targedau Cynllun Addysg ERBAP 2024-2026

Targed

Amserlen

Cyfrifol

Archwiliad o gyrsiau prifysgol sy’n berthnasol i ERBAP gyda chynnwys cynaliadwyedd - (yn gysylltiedig â gweithgaredd Cynllun Gweithredu ESD ar Labordai Byw)

Gorffennaf 2026

Yr Is-bwyllgor Cynaliadwyedd Amgylcheddol

Hwyluso cyd-greu prosiectau gyda myfyrwyr a gweithredu ar y campws pan fo hynny'n ymarferol (yn gysylltiedig â gweithgaredd Cynllun Gweithredu ESD ar Labordai Byw)

Yn flynyddol

Grŵp Llywio ERBAP

Gweithredu’r Wobr Bwlch Gwybodaeth

Y wobr gyntaf i’w dyfarnu yn ystod Wythnos Cynaliadwyedd Mawrth 2025

Tîm Diogelwch a Lles

Integreiddio ERBAP i Wobr Caerdydd i Fyfyrwyr (yn gysylltiedig â gweithgaredd Cynllun Gweithredu ESD ar Labordai Byw)

Gorffennaf 2025

Grŵp Llywio ERBAP

Cynnwys cyfeiriadau ERBAP yn y cyfnod Sefydlu ar gyfer myfyrwyr (yn gysylltiedig â gweithgaredd Cynllun Gweithredu ESD ar Labordai Byw)

Gorffennaf 2025

Grŵp Llywio ERBAP