Cyfrifiadura sy'n seiliedig ar bobl

Wrth i dechnoleg ddod yn fwyfwy hollbresennol, prif nod Cyfrifiadura sy'n Seiliedig ar Bobl yw ymchwilio i sut orau y gall technoleg gefnogi bywydau bob dydd pobl yn well, yn ogystal â’r effeithiau cymdeithasol-dechnolegol sydd gan dechnolegau sy’n dod i’r amlwg hwyrach ar bobl, cymunedau a chymdeithasau.

Mae ein hymchwil yn gyfranogol ac yn seiliedig ar ddylunio, gan ganolbwyntio ar egwyddorion sy’n rhoi pobl wrth graidd popeth. Mae deall arferion beunyddiol pobl, y ffordd y maen nhw’n byw, eu hanghenion a’u cymhellion, a sut y maen nhw’n defnyddio ac yn rhyngweithio â systemau cyfrifiadurol i gyd yn hollbwysig i ddylunio systemau.

Mae’r ochr ddynol hon sy’n perthyn i gyfrifiadureg yn un o’r elfennau mwyaf diddorol ond sydd hefyd yn cael ei cholli a’i chamddeall amlaf, a hynny o safbwynt y ffordd y mae’r cyhoedd yn deall sut y mae’r dechnoleg yn eu poced (neu unrhyw un o’r systemau cyfoes sydd wedi mynd yn hollbresennol ac wedi gwreiddio mor ddwfn yn eu bywyd) yn gweithio’n dda iddyn nhw.

Mae ein tîm yn rhoi dulliau dylunio sy’n seiliedig ar bobl a dulliau cyfranogol ar waith ac yn defnyddio prototeipio ailadroddol i ymchwilio i atebion dylunio arloesol er mwyn deall yn well sut mae’r dyluniadau hyn yn cael eu defnyddio, pa mor dda y gall y dechnoleg weithio i bobl, a pha wahaniaeth hirdymor y bydd yn ei gael hwyrach ar fywydau pobl.

Mae’r egwyddor ddynol yn cynnwys ymdrin â defnyddwyr terfynol a gwneud cysylltiadau ystyrlon rhwng ein gwaith ymchwil a’r bobl rydyn ni’n dylunio ac yn creu ar eu cyfer.

Mae angen cynnwys defnyddwyr a rhanddeiliaid eraill cyn, yn ystod, ac ar ôl dylunio’r dechnoleg a dadansoddiad hynod fanwl o’r graddau mae’n cael ei derbyn a’i heffaith er mwyn diwallu anghenion a chymhellion y defnyddiwr.

O ganlyniad, mae ein gwaith yn helpu i adnabod y ffyrdd y gall datblygiadau arloesol gael eu dylunio’n foesegol i gefnogi pobl a’r blaned yn well.

Gan fod Cyfrifiadura sy’n Seiliedig ar Bobl yn faes ymchwil amlddisgyblaethol, mae ein tîm ymchwil yn cydweithio’n gyson â phartneriaid yn y diwydiant a disgyblaethau eraill y tu hwnt i gyfrifiadureg, gan gynnwys peirianneg, seicoleg, y gwyddorau cymdeithasol, iechyd a meddygaeth, ac addysg.

Yn ein labordai ymchwil, rydyn ni’n canolbwyntio’n bennaf ar y canlynol:

• Rhyngweithio Cyfrifiadurol a Rhwng Pobl a Robotiaid (HRI) –  gan ganolbwyntio ar gyfleoedd technegol a chymdeithasol a’r heriau ynghlwm wrth ddylunio robotig, a roboteg gymdeithasol a rhyngweithio rhwng pobl a robotiaid; gan ystyried y cyfleoedd i gefnogi ac i ryngweithio â phobl mewn amgylcheddau a rennir (e.e. cartrefi, ysbytai, amgueddfeydd ac ati).

• Realiti Estynedig (XR) a Gemau (HCI) – gan ymchwilio i’r cyfleoedd a’r heriau technegol a chymdeithasol ynghlwm wrth dechnolegau XR (realiti rhithwir, realiti helaethedig a realiti cymysg) pan fydd y byd digidol yn cwrdd â'r tri dimensiwn rydyn ni’n byw ynddyn nhw megis chwarae gemau cyfrifiadurol ac addysg ym maes realiti rhithwir, symudedd, cyfarwyddo eich hun, chwilio a chyfeiriadu ym maes realiti rhithwir, a llawer mwy.

• Cyfrifiadura Hollbresennol, Cydweithredol a Chymdeithasol – gan ganolbwyntio ar (a) ddamcaniaethau, dulliau, adnoddau a thechnegau i astudio, dylunio, gweithredu neu ddefnyddio systemau cymdeithasol a chydweithredol, (b) defnyddio cyfrifiadura treiddiol, cyfrifiadura gwisgadwy, Rhyngrwyd y Pethau (IoT), cyfrifiadura ffisegol, systemau gwybodaeth ddaearyddol, delweddu gwybodaeth a dadansoddeg weledol.

• Ymchwil Dylunio a Chyfrifiadura Tosturiol – gan ganolbwyntio ar (a) rhyngweithio, dylunio moesegol a chynhwysol yn ogystal â goblygiadau dylunio a pholisi systemau cymdeithasol-dechnegol, a (b) meysydd penodol i ddefnyddio systemau cymdeithasol a thechnolegol, megis cynaliadwyedd, addysg, gwybodaeth a thechnolegau cyfathrebu i’w datblygu (ICT4D), hygyrchedd, iechyd a gofal cymdeithasol, a llawer mwy. Un o’r is-themâu sylweddol yw gofal iechyd digidol sy’n ystyried y cyfleoedd technegol a chymdeithasol a’r heriau yn sgîl defnyddio offer digidol ym maes gofal iechyd. Hwyrach y bydd hynny’n digwydd wrth drin ac atal afiechydon corfforol a meddyliol, gofal o bell, gwella diogelwch a defnyddioldeb gwasanaethau iechyd digidol, yn ogystal â systemau iechyd symudol a gwisgadwy, ac ati.