Ble Nesaf ar gyfer Sgiliau Ffermio yn y Dyfodol?
Llunio agenda ar gyfer hyfforddi ffermwyr y dyfodol, nodi cefnogaeth polisi ac arfer hyfforddi da.
Mae sgiliau i dyfu bwyd mewn ffyrdd sy'n dda i bobl a'r blaned yn hanfodol i drawsnewidiadau gwyrdd. Fodd bynnag, mae addysg ffurfiol ar gyfer ffermwyr y dyfodol yn aml yn anwybyddu ffermio cynaliadwy ac amgylcheddol, felly mae newydd-ddyfodiaid yn dibynnu ar leoliadau hyfforddiant anffurfiol lle nad yw dysgu o ansawdd yn cael ei sicrhau.
Mae'r prosiect hwn, a arweinir gan yr Ysgol Daearyddiaeth a Chynllunio yn mynd i'r afael â'r heriau hyn drwy roi cipolwg o raglen hyfforddi garddwriaeth amaeth-ecolegol beilot i nodi sut i sicrhau bod hyfforddiant rhagorol ar gael i dyfwyr yn y dyfodol, ochr yn ochr â phartneriaid - Gwasanaeth y Gynghrair Gweithwyr Tir a Ffermydd a Gerddi Cymdeithasol.
Roedd yr ymchwil sy'n sail i'r prosiect hwn yn canolbwyntio ar sgiliau a gwybodaeth ar gyfer garddwriaeth yn y DU, gan weithio i nodi gwendidau'r sector mewn perthynas ag addysg a hyfforddiant. Datgelodd casgliad ymchwil cynnar ddiffyg gwasanaethau arbenigol i’r rhai sydd am ddechrau tyfu mewn ffyrdd amaeth-ecolegol (e.e. organig, paramaethu).
Yn absenoldeb cyfleoedd addysgol ffurfiol, mae'r sector wedi datblygu llwybrau anffurfiol i swyddi a datblygu sgiliau. Mae'r ddibyniaeth bresennol ar hyfforddiant anffurfiol yn agored i niwed mewn sawl ffordd: dibyniaeth ar ewyllys da, risg o arbenigwyr yn gorweithio, diffyg sicrwydd ansawdd ac anhygyrchedd i ddarpar hyfforddeion nad ydyn nhw’n gallu ymgymryd â rolau di-gyflog.
Roedd y prosiect hwn yn meithrin sgiliau cymunedau gwledig ar gyfer trawsnewidiadau gwyrdd trwy wybodaeth am dyfu bwyd agro-ecolegol, a hyfforddi tyfwyr. Fe ehangodd rwydweithiau dysgu gwydn o fewn y gymuned ffermio amaeth-ecolegol i ddod yn hyfforddwyr gwell. Yn ail, cefnogodd y prosiect hyfforddeion i ymgysylltu ag aelodau'r Senedd, swyddogion polisi, a rhanddeiliaid eraill i eirioli dros greu gwybodaeth fwy cryf a system hyfforddi ansawdd ar sail lle ar gyfer ffermio amaeth-ecolegol yng Nghymru.
Fe gafodd gweithdai eu creu a’u chyflwyno mewn cymunedau ffermio gwledig ledled Cymru gan ddod ag unigolion ynghyd ym mhrawf hyfforddi Sgiliau Ffermio'r Dyfodol a rhanddeiliaid. Roedd y sgwrs a gynhaliwyd yn dogfennu profiadau gyda hyfforddiant ar y fferm, nodi heriau, arferion da a chamau gweithredu i gefnogi hyfforddiant yn y dyfodol. Nododd y gweithdai gefnogaeth i alluogi ffermwyr i ddod yn hyfforddwyr gwell, a chynnig hyfforddiant o safon.
Y bwriad yw gwneud ceisiadau pellach am gyllid i gefnogi creu pecynnau cymorth 'hyfforddi'r hyfforddwr', fideos hyfforddi ac adnoddau dysgu i gefnogi hyfforddwyr yn y dyfodol i wella gallu'r sector i gefnogi datblygu sgiliau.
