Brechlynnau yn erbyn y pâs: canrif o wyddoniaeth dda a drwg

Gan mlynedd yn ôl, roedd mwy nag un ym mhob cant o blant a aned yn Ewrop yn marw o ganlyniad i’r pas.  Wyth deg mlynedd yn ôl, yn Grand Rapids, Michigan, datblygodd dwy fenyw y brechlyn a roddodd ddiwedd arno. Roedd gofyn am lu o weithwyr gofal iechyd gwirfoddol a thechnegwyr labordy, gyda chefnogaeth rhoddion gan fusnesau lleol, a blynyddoedd o weithio gyda'r nos ac ar benwythnosau.  Hanner can mlynedd yn ôl, daeth brechlyn y pas yn ganolbwynt ton o banig, a helpodd i sefydlu’r mudiad gwrth-frechu modern.

Mae stori brechlyn y pas yn un am wyddoniaeth ragorol, gwyddoniaeth wael a chyfyngiadau gwyddoniaeth o'i chymhwyso at unrhyw beth sydd mor gymhleth â bodau dynol.