Ewch i’r prif gynnwys

Hanes y Brifysgol

Agorodd y Brifysgol ei drysau ar 24 Hydref 1883 ac fe'i sefydlwyd yn ffurfiol drwy Siarter Brenhinol ym 1884.

Ein henw oedd Coleg Prifysgol De Cymru a Mynwy ac roeddem ni'n fach iawn i gymharu â'n maint ni heddiw. Yn y Coleg roedd:

  • 13 staff academaidd 
  • 12 adran
  • 102 myfyriwr gradd llawn amser
  • 49 myfyriwr rhan amser.

Ym 1893 ni oedd un o'r sefydliadau a sefydlodd Prifysgol Cymru gan ddechrau dyfarnu ei graddau hi. Erbyn 1972 ein henw oedd Coleg y Brifysgol, Caerdydd.

Uno

Unwyd Coleg y Brifysgol gyda Sefydliad Gwyddoniaeth a Thechnoleg Prifysgol Cymru (UWIST) ym 1988. Ym 1999 newidiodd enw cyhoeddus y Brifysgol i 'Prifysgol Caerdydd.'

Yn 2004 cafwyd uniad arall, gyda Choleg Meddygaeth Prifysgol Cymru. Roedd y Coleg Meddygaeth yn rhan o'r Brifysgol wreiddiol, ond roedd wedi gadael ym 1931, felly ailuno oedd hwn.

Ym mis Rhagfyr 2004 cymeradwyodd y Cyfrin Gyngor Siarter Atodol newydd yn caniatáu statws Prifysgol i ni. Newidiodd ein henw cyfreithiol i 'Prifysgol Caerdydd'. Rydym ni bellach yn annibynnol oddi wrth Brifysgol Cymru.

Dyfarnwyd graddau Prifysgol Cymru i fyfyrwyr a ddechreuodd eu cwrs cyn 2005. Ers hynny rydym ni'n dyfarnu graddau Prifysgol Caerdydd i'n myfyrwyr.

Arfbais

Arfbais
Arfbais Prifysgol Caerdydd

Caniataodd Coleg yr Arfau ein harfbais ym 1988 ar ôl uno gydag Athrofa Gwyddoniaeth a Thechnoleg Prifysgol Cymru.

Mae'r arfbais yn cynnwys 'cynheiliaid'. Anaml iawn y caiff y rhain eu caniatáu i brifysgolion ym maes herodraeth. Daw'r angel a'r ddraig o arfbeisiau'r sefydliadau a unwyd.

Yr arwyddair "Gwirionedd, Undod a Chytgord" yw geiriau olaf y weddi dros yr Eglwys Filwriaethus yn Llyfr Gweddi Cyffredin 1662.